O líquido ideal, na Toxa

Os físicos presentan “fortes evidencias” da recreación no LHC do plasma orixinal do universo, do tamaño dun protón.

¿Como era o universo unha millonésima de segundo despois do Big bang? Os científicos hai xa anos que teñen unha resposta a esta pregunta, e incluso utilizan unha imaxe recorrente para explicalo: era como unha inmensa sopa quente. En realidade era un líquido formado por quarks e gluones (partículas elementais) cunha densidade e unha temperatura extremadamente altas, máis de 100.000 veces superior á rexistrada no interior do Sol. Este estado inicial reproduciuse en experimentos mediante colisións entre dous núcleos atómicos grandes, pero agora a física está a piques de dar unha nova volta de porca para lograr o que parecía imposible: recrear o líquido a tamaño microscópico, do tamaño dun protón. Ou, o que é o mesmo, cen mil veces máis pequeno que un átomo.

Os máis de 120 físicos reunidos esta semana nun congreso na Toxa para interpretar os datos achegados polo acelerador de partículas LHC acaban de desvelar que existen «fortes evidencias» de que se recreou artificialmente o líquido máis pequeno xamais observado mediante colisións asimétricas de protones contra núcleos de chumbo. «As propiedades deste estado primordial da materia medidas en laboratorio son as dun líquido ideal», explica Carlos Salgado, da Universidade de Santiago e organizador, xunto a Carlos Pajares e Nestor Armesto, dun congreso promovido polo proxecto HotLHC, financiado coa axuda Starting Grant da Unión Europea que logrou o propio Salgado, polo Laboratorio Europeo de Física de Partículas (CERN) e polo Centro Nacional de Física de Partículas (CPAN). Con todo, o máis que posible achado aínda deberá esperar novas confirmacións. «Non chegamos a un consenso porque aínda non estamos seguros de todo. As indicacións parecen bastante fortes, pero necesitamos máis análisis», subliña o físico de Monforte.

Fonte: La Voz de Galicia