Entradas

A viúva de Vidal Bolaño desaira a Feijóo e á RAG e lamenta que uns manifestantes queden fóra do teatro

/en /

Falouse na proxección ao comezo da vida e obra de Roberto Vidal Bolaño. Da súa liberdade e o seu compromiso coa lingua. Falouse de teatro, de valentía e de letras galegas. Pero cando Belén Quintáns enxugou as bágoas da emoción, avisou aos oíntes: «Non sei se falar do que quero falar ou do que debo por tratarse dun acto da Xunta». E dito isto, deu fe de que si sabía. Entre as súas primeiras verbas, o desplante ao presidente: «Que diría Roberto se vise dando o discurso homenaxe a quen representa todo contra o que loitou!», dixo, antes de lamentar que un grupo de actores (en realidade fóra do teatro berraban vinte preferentistas e cinco manifestantes con nariz vermello) non estivese dentro do teatro. Pero os seus lamentos tamén chegaron a outro dos presentes na mesa, o presidente da Real Academia, Xesús Alonso Montero, en forma de protesta por non poder contar no acto co «presidente Ferrín», ao que atribuíu a capacidade de falar con propiedade da obra do seu marido, cousa que descartou dos que ían facelo. Alonso Montero recolleu a luva e desculpouse por non ser experto na obra do dramaturgo, aínda que logo fixo unha bela exposición do «extraordinario dun home que entroncaba co teatro culto de Bretch e coas raíces de Cunqueiro».

Intacto nos estragos da intervención da viúva do homenaxeado quedou Ángel Currás, que aproveitou para reivindicar a capitalidade de Santiago, cidade «na que se fala máis galego», ademais de destacar o «colo como espacio reservadísimo aos galegofalantes». O presidente non se deu por aludido. Nun discurso conciliador reclamou o papel da lingua galega como «ferramenta de liberdade» e culpou aos homes de convertela en «elemento de discordia».

«¡Viva Galiza Ceibe!». Berrou para pechar o acto a única das asistentes que entonou o himno galego co puño en alto e coa mirada aprobadora de Quintáns.

Fonte: ABC

As compañías de teatro claman pola apertura da rede galega de teatros e auditorios

/en /

Xa caera o pano, xa foran os aplausos, pero Cándido Pazó volveu saír a escena despois de noventa intensos minutos de traballo para contarlle ao público que a Rede Galega de Teatros e Auditorios (RGTA) estaba pechada. Iso significaba que moita “xente de moitos e pequenos pequenos concellos” non poderían gozar do que eles acababan de ver. Era das poucas veces que se facía partícipe directamente ao público dunha situación da que levan alertando os profesionais na presentación de cada espectáculo: o peche dunha rede vital para a cultura galega.

“Non pode ser que un teatro feito con cartos públicos, agora nos trate con criterios de mercado” aseguraba Cándido Pazó na presentación en Santiago de “Decamerón”. O sector quere deixar claro que “non se trata só das nosas funcións senón tamén do acceso á cultura do público” tal e como aseguraba Eduardo Alonso na presentación de Linda&Freddy ilusionistas, un espectáculo sobre o esmorecemento dunha compañía que buscaba unha solución a tempos de crise económica. Foi na presentación doutro espectáculo O refugallo, unha coprodución entre Berrobambán e Bichakadela, cando Chiqui Pereira explicou que entendían as restricións orzamentarias en tempos de crise pero “os cartos dos que se dispoñan que se faga con cabeza”. Na súa opinión non era posible que se creen premios teatrais que non se poden publicar nin tampouco representar porque “nos estamos a quedar sen escenarios para poder facelo” explicou.

Non son peticións illadas, o sector está unido nesa mesma queixa. A Plataforma das Artes Escénicas improvisou unha protesta este luns, ás portas do Salón Teatro logo de que a secretaría xeral de Cultura non lles responderá a unha petición para poder celebrar unha asemblea no seu interior. Entre as súas peticións figuraba a necesidade de redactar un plan para as artes escénicas e a apertura inmediata deste circuíto de exhibición que cofinancian as administracións autonómicas e locais (con porcentaxes que van do 50% ao 60% en función do tamaño do concello).

Pero que a rede estea pechada a día 30 de xaneiro non só afecta ás compañías, senón tamén a xestores e programadores. Víctor Carou, director-xerente do Auditorio de Galicia confirmaba que ten contratos paralizados á espera do que acontece coa Rede Galega de Teatros e Auditorios (RGT). “Non podemos seguir adiante con algúns contratos mentres non saibamos o que pasa coa rede” apuntaba.

No entanto, desde a consellaría de Cultura, Educación e Ordenación universitaria respostan cun “proximamente” cando se lles pregunta polo prazo de apertura da rede de teatros e cando se nomeará a persoa responsable de dirixir a Axencia Galega das Industrias Culturais.

As fórmulas
Mentres se resolve a apertura da rede hai numerosos centros e espazos que están a continuar coa súa actividade de divulgación cultural. E nesa liña tamén se aprecian diferenzas. A Pazó chegaron a pedirlle cartos por poder actuar nun espazo, en lugar dunha contratación habitual e aínda que despois “houbo bo entendemento, a proposta inicial estaba aí, coma se fósemos unha empresa comercial e creo que cómpre saber distinguir o que é cultural do comercial”.

As fórmulas de xestión máis habituais son: a contratación da empresa en función do caché do seu espectáculo ou deixar o espazo aberto e que sexa a venda de entradas (o despacho de billetes) para a compañía. Ante a escaseza de cartos esta é a fórmula pola que moitos xestores están a empregar. É o caso, por exemplo, do Salón Teatro que mantén a día de hoxe unha programación estable grazas ao empeño do seu responsable, Manuel Guede. Son as vendas de entradas os ingresos deste espazo, que mantén un volume de actividade mesmo superior ao doutros anos. Detractores do modelo a despacho de billetes para proxectos culturais, critican porque descarga todo o risco na compañía e que alertan da supresión de espectáculos. Carou desmitifica un pouco este temor ao asegurar que “en todo 2012 só houbo unha compañía que decidiu suprimir o seu espectáculo ao non vender un número suficiente de entradas”.

En concellos como o de Santiago altérnanse as dúas fórmulas. “Temos espectáculos a caché e outros a billetes, case podemos dicir que metade e metade” aseguraba Víctor Carou que establecía que as modalidades “dependen de cada caso, do tipo de espectáculo, da súa produción, das nosas liñas de traballo, de se ven en xira ou non…”. O concello manexará un orzamento de programación para este ano de 800.000 euros, unha cifra inferior ao do ano 2012 que o obrigará a buscar novas fórmulas. Precisamente neste sentido, na xestión de Carou destaca a busca de vías de colaboración entre entidades, que poidan traballar xuntas e sen que iso implique sempre unha dotación económica. O exemplo máis notorio disto é o acordo con A regadeira de Adela, unha casa de microteatro co que se chegou a un acordo para facer pequenos pases de microteatro de obras que logo se representarán no Teatro Principal. Unha iniciativa piloto que Carou explica que naceu cun obxectivo concreto como é a “necesidade de buscar fórmulas para volver aumentar o público do teatro galego, ou de propostas máis alternativas”. Carou considera que cun só pase é cedo para auditar os resultados pero valorou como “moi positiva” as primeiras impresións.

No fondo, son formas e fórmulas que se adoptan ante as baixadas orzamentarias e circunstancias administrativas de xestión. As compañías xa se están preparar con reducións dos orzamentos, dos cachés, do número de actores das súas propostas, da previsión do número de funcións….“arriscar só os salarios dos donos da compañías” ten afirmado Eduardo Alonso en numerosas ocasións ante o drástico cambio de orientación da súa compañía. Ou fiel á súa fórmula como di Cándido Pazó: “cando pasen este malos ventos, que pasarán, eu seguirei a facer este mesmo tipo de espectáculos”.

Fonte: Culturagalega

As artes escénicas prepáranse na rúa para loitar contra a súa “morte non visible”

/en /

Coas portas pechadas, mais co balcón libre toda clausura. Así atopou a Plataforma das Artes Escénicas o Salón Teatro de Santiago, recinto pertencente á Xunta onde o colectivo pretendía celebrar este luns pola mañá unha asemblea aberta á toda a profesión. Porén, as preto de cen persoas que acudiron ao convite tiveron que discutir os graves asuntos que padece a profesión escénica en plena rúa. A Consellería de Cultura e Educación negoulles o acceso alegando, segundo explicou o presidente de Escena Galega, Salvador del Río, que o Salón Teatro “non se abre para actos non artísticos”. Había unha alternativa ofrecida polo departamento dirixido por Jesús Vázquez: o Museo Pedagóxico de Galicia (Mupega). Non obstante, a Plataforma declinou ese lugar por estar nas aforas da cidade e por preferir un ámbito emblemático como o Salón Teatro, un teatro que, pese a ser público, atoparon coas portas pechadas. E na entrada celebrouse finalmente unha xuntanza que culminou co asalto ao balcón do edificio, a onde un dos presentes subiu para colgar a xa habitual pancarta reivindicativa da Plataforma das Artes Escénicas: “Desmantelamento da Cultura, non”.

E de “desmantelamento” falouse durante as case dúas horas que durou a reunión. Unha reunión a plena rúa e na que os membros das diferentes asociacións sectoriais (Asociación de Actores e Actrices de Galicia (AAAG), Escena Galega, Asociación de Magos de Galicia etc.) aglutinadas na Plataforma buscaron atopar puntos en común e unha folla de ruta de accións para responder ante o desmantelamento que, segundo os profesionais da escena, está a sufrir a cultura polos recortes e a política cultural do Goberno do PP. A asemblea, dalgún xeito, arrecendía a déjà vú, a palabras repetidas, a preocupacións reiteradas. Ese déjà vú lévanos á primeira gran intervención da Plataforma das Artes Escénicas, en marzo do ano pasado, pola que se convocou -con motivo do Día Mundial do Teatro- unha manifestación dos profesionais que culminaría nunha reunión no interior do Salón Teatro. Daquela, a ex directora do Centro Dramático Galego, Blanca Cendán, permitiulles inicialmente o acceso, mais foi desautorizada pola Consellería de Cultura e Educación e as portas do Salón Teatro, tal como estaban hoxe, apareceron pechadas e a propia Cendán sería destituída.

E o acto daquel Día Mundial do Teatro celebrouse, como a xuntanza de hoxe, ás portas do Salón Teatro, quentando os ánimos do sector e poñendo en xuízo, unha vez, máis a actitude da administración. Daquela falouse de falta de diálogo e, hoxe pola mañá, volveuse tocar o asunto. “O límite está na negativa a falar dos actuais executantes da política cultural. Négase o diálogo e négase ao acceso ao espazo público, algo insólito en toda Europa”, lamentou o director teatral Xúlio Lago, quen a liña seguida, proclamou a rúa como o último ámbito que deixan aos cidadáns. “·A rúa parece ser o espazo natural da cidadanía, xa que as institucións estanse a converter en fortíns para os políticos. Mesmo os funcionarios da Agadic foron secuestrados no gran fortín, no gran cárcere que é a Cidade da Cultura, onde lapidan os cartos”, reflexionou Lago.

A falta de estratexia

O déjà vú non se notaba unicamente no peche do Salón Teatro, senón que se apropiou de todo asemblea e en cada un dos puntos que se trataron. Os recortes, o soterramento de fondos no Gaiás, as dificultades laborais, a falta de diálogo, a redución das subvencións, os atrasos nos pagamentos, a parálise, a desaparición de programas como Camiños da Cultura… Todos eses temas son os recorrentes nas reivindicacións dun sector que se sente afogado. Afogado si, mais non principalmente polas tesoiradas. É a falta de estratexia no que se resume todo os males, amplos e variados, da profesión. “Falta un plan, unha estratexia. O problema non son recortes, é cuestión de prioridades, en que se gastan os cartos que hai. Faltan obxectivos”, sinalou Salvador del Río ao comezo da asemblea aberta.

Nesa falta de estratexia resúmense gran parte dos problemas coa Consellería de Cultura. Un bo resume do feixe de problemas que o sector das artes escénicas vén denunciando nas protestas do último ano, deixando ás claras, unha vez máis, a sensación de déjà vú. Unha sesación de xa vivido,  Esa sensación de xa vivido, de xa falado, de xa protestado… pero de nada arranxado. Todo segue igual, poñendo de manifesto dúas situacións evidentes. A primeira, que a administración continúa sen ter unha estratexia nin conseguir un diálogo fluído co sector, un diálogo que se foi deteriorando na anterior lexislatura e que foi a peor trala marcha do ex conselleiro Roberto Varela. A segunda situación pertence á propia profesión, aos profesionais do sector escénico que, polo momento, aínda non foron capaces de visibilizar os seus problemas ante a sociedade nin avanzar nas súas reclamacións.

E diso tamén se falou na asemblea, algo de autocrítica se realizou sobre a estrutura da Plataforma e os conflitos de intereses que se podían xerar entre as diferentes asociacións. Ante iso, o intérprete Antonio Durán Morris, ex presidente da AAAG e membro da súa actual directiva, respondeu coa natureza propia do colectivo. “A Plataforma non ten medios, a nivel de estrutura non está definida. E as asociacións tamén lles custa manterse agora mesmo”, admitiu Morris quen, pola contra, tamén destacou a relevancia da plataforma ao asegurar que aglutina a moitos profesionais, “xunta a moita xente por riba dos seus intereses particulares”.

Morrer aos poucos

Pese as eivas recoñecidas da propia Plataforma, os asistentes si viron nela un instrumento para denunciar a asfixia do sector e para pelexar ante o mirrar do sector. “Hai dúas formas de morrer. Morrer aos poucos, en silencio, ou demostrar que estamos a morrer e que importa. Hai que loitar coa morte non visible”, proclamou Morris. Para evitar o colapso silente, os asistentes discutiron diversas fórmulas para reivindicar a profesión escénica. Houbo quen propuxo unha programación de protestas constantes ás portas do Salón Teatro. “Sistematizar a toma das rúas”, resumiu Gustavo Pernas, quen apostaba por  facer actuacións de denuncia nos espazos públicos próximos ao Salón Teatro. “Quizais como aos luns ao sol, todos os luns ás doce”, propuxo. Rosa Álvarez, pola súa banda, recuperou a idea de ler un manifesto en todas as actuacións que se leven a cabo en Galicia, tal e como se fixera na última Feira das Artes Escénicas, para concienciar o público. Outros, como a cantante Mónica de Nut e a intérprete Belén Constenla, apostaron por unha maior contundencia ante a situación e a falta de diálogo. “Temos que facer ruído, todos os colectivos están na rúa e facendo moito ruído e nós estamos calados”, lamentou a intérprete.

Todas esas ideas quedaron no seo da asemblea, listas para madurar e ir saíndo en próximas intervencións nas que se busque a visibilidade. Como primeiro paso, os asistentes decidiron desenvolver un xesto simbólico xusto no Salón Teatro. Unha toma simbólica do balcón da sede do Centro Dramático Galego e pendurar a pancarta en contra do Desmantelamento. O actor Morris chamou por teléfono aos responsables do centro para pedir  unha vez máis que abriran a porta, mais unha vez máis atopáronse coa negativa. Polo tanto e como “un mínimo símbolo de desobediencia”, decidiuse que un compañeiro subise ao balcón e colgase o cartel, a denuncia escrita do “desmantelamento da cultura”.

Fonte: Praza

O teatro galego centra a programación do Salón Teatro neste inicio de 2013

/en /

Linda and Freddy ilusionistas abre a temporada do Salón Teatro, marcada por unha programación ininterrompida, de carácter galego e con representacións que estarán catro días en cartel. Alén da estrea da última produción de Teatro do Noroeste que terá lugar este xoves, está prevista outra estrea, a de Berrobambán con O refugallo. Foi a obra coa que Paula Carballeira obtivo en 2011 o VI Premio Manuel María de literatura dramática infantil convocado por Agadic. Manuel Guede, director do Centro Dramático Galego e responsable da programación do Salón Teatro, indicou ademais que está prevista unha residencia de Diego Anido así como representacións de Decamerón, Historias para tempos ruíns (Abrapalabra Producións, do 24 ao 27 de xaneiro) e O método Grönholm (Talía Teatro, 31 de xaneiro ao 3 de febreiro).

Fonte: Culturagalega

“A cultura galega está sometida a uns malos tratos constantes hoxe en día”

/en /

O teatro de Novacaixagalicia comeza o seu outono teatral en Vigo os próximos 13 e 14 de setembro coa obra de produción galega “Tres non Bambán”. Arturo López, un dos actores e tamén director, tanto da obra como da compañía coruñesa que a leva a cabo (Espello Cóncavo), móstrase contento e agradecido por poder inaugurar este ciclo e quere que a súa comedia sirva de revulsivo para que as demais teñan unha gran acollida.

–Que lle parece abrir o novo ciclo de teatro de Novacaixagalicia en Vigo?

–Paréceme ben. Evidentemente, ir de primeiros non indica nada de seu. É un ciclo un tanto limitado e o feito de estar aí xa o consideramos importante. Ademais, esperamos que coa nosa presenza á hora de abrir o ciclo e o noso traballo incentívese ao público e acuda masivamente. Creo que temos un espectáculo ameno, divertido e moi interesante.

–A obra, “Tres non Bambán”, xa a representaron desde Espello Cóncavo no ano 2001. Por que a retoma?

–Repite porque foi un espectáculo para nós moi grato. Tanto pola calidade do texto como polas experiencias que acumulamos na primeira fase. Nós, os actores, pasabámonolo/pasabámosnolo estupendamente ben á hora da representación. Entón, pensando un pouco nos tempos nos que vivimos, vimos a posibilidade, xa que é un espectáculo que funcionaba moi ben co público, que nolo pasabamos ben, que o texto da obra é boa e intelixente e claro, dixemos: “Perfecto”. Ademais, egoístamente, creo que foi máis que nada porque o pasabamos moi ben nas representacións.

–Hai algún motivo especial polo que recorre a estes actores?

–Somos un pouco os habituais. Por exemplo, a Fernando Morán, Xavier Pan e Teresa Horro téñoos en case todos os meus espectáculos. Son amigos de toda a vida e claro, formamos todos xuntos Espello Cóncavo, a pesar de que o titular sexa eu.

–O próximo ano, Espello Cóncavo celebrará o 20 aniversario. Haberá algún tipo de celebración?

–Si, vai haber algo especial. Xa temos o proxecto para montar “Azos de Esguello”, unha obra de Euloxio Ruibal, que foi premio Álvaro Cunqueiro en 1989. É unha obra que, curiosamente, está de plena actualidade. Trata a fondo os problemas que hai dentro do mundo dos negocios, a banca e a política desde unha perspectiva de denuncia. Creo que está á orde do día e, a pesar de que non a escollemos por iso, atópasche coa realidade cando empezas a ver as similitudes. Parece que nos estaba dando un aviso do que estamos a vivir agora.

–O compromiso coa cultura galega que manifesta a súa compañía teatral é inalterable, verdade?

–Si. Un non nace onde nace. Se cría onde se cría. Eu nacín en Arzua, o centro xeográfico de Galicia. Vivín alí cinco anos e funme para A Coruña, pero uno é de onde é. Hoxe en día a cultura galega está sometida a uns malos tratos e agresión constante. Os que estamos inmersos nela, sobre todo no mundo do teatro, onde están a pechar moitas compañías, temos que resistir e aguantar ata o final.

–Outra das premisas polas que se rexe Espello Cóncavo é a de facer alcanzable para todo o mundo as obras que respresentan. Como se traduce iso?

–Si claro. Parécenos que o teatro debe de ir sempre dirixido a un público maioritario, aínda que respecto moito que se requira certa preparación previa para abordalos. Pero bo, nós buscamos que chegue a un espectro moi amplo de espectadores. Iso non quere dicir que tiremos polo facilón e ramplón. Por exemplo, “Tres non Bambán”, ao dicir que é intelixente, é unha comedia na que se trata de todo: humano, divino, laboral, político? Pero dunha forma desenfadada e tangencial. Resulta unha obra que ten ata unha clave de misterio. A mirada do autor, Luigi Lunari, é moi irónica.

Fonte e foto: Faro de Vigo