Entradas

O Festival da Luz terá unha segunda edición en Boimorto

O festival solidario impulsado por Luz Casal en Boimorto terá continuidade o próximo ano, segundo confirmou a organización tras anunciar que se suspendía a xornada de onte -que ía ser clausúraa da primeira edición- a causa do mal tempo. Nun primeiro momento, aprazouse para a tarde o inicio dos concertos, pero finalmente se decidiu cancelar a xornada musical por razóns de seguridade en vista da previsión meteorolóxica anunciada por Emerxencias da Xunta, que decretou a alerta laranxa por refachos de vento de ata 100 quilómetros por hora, e amarela por fortes choivas.

A pesar da suspensión dos concertos que estaba previsto que ofrecesen Rosendo, Christina Rosenvinge, Chris Barron e nove artistas e bandas máis, fontes da organización fixeron un balance positivo do Festival da Luz, que cualificaron de «éxito». «Vendeuse todo o que se podía vender», declararon a La Voz. Na xornada do sábado, máis de 5.000 persoas, segundo as primeiras estimacións, completaron o aforamento do recinto acondicionado para o certame en Orros, a aldea natal de Luz Casal. Desde a organización avanzaron que nos próximos días darase a coñecer o reconto definitivo de asistencia, así como do diñeiro recadado coa venda das entradas, que se doará integramente á delegación galega da Asociación Española contra o Cancro. Ata entón, activarase un servizo de devolución das localidades despachadas para onte tanto nos puntos de venda físicos como no despacho de billetes en liña.

Tras a resposta do público, confirmouse unha segunda edición do Festival da Luz, que respondeu ás expectativas da organización ao ter reunido a xente de todas as idades baixo o reclamo non só dun cartel cunha trintena de concertos de bandas e artistas, representativos de diferentes estilos musicais como o rock, o pop, o folk, o indie e a música de autor. A cita foi motivo de reunión para centos de familias que se desprazaron o sábado a Boimorto para gozar dunha xornada que recordou ás tradicionais romarías de outrora e na que se reivindicou o medio rural cunha representación dos seus principais sectores produtivos.

Fonte: La Voz de Galicia

Cultura e Educación organiza, a través do programa ‘Letras Vivas’, 435 actividades de animación e promoción da lectura en 105 bibliotecas públicas de toda Galicia

A Consellería de Cultura, Educación e Ordenación Universitaria, dentro das políticas de promoción do libro e da lectura, vén de presentar o informe anual do programa Letras Vivas. Tal e como se informou hoxe no Concello da Xunta, a Secretaría Xeral de Cultura organizou ao longo deste ano 2012 un total de 435 actividades de animación e promoción da lectura e a lingua galega en 105 bibliotecas públicas.

O programa Letras Vivas, que este ano chega á súa quinta edición, promove o papel da biblioteca como punto de encontro cultural e como centro para a formación e a información dos individuos a través do libro. Deste xeito, a través desta iniciativa, conséguese, por unha banda, que as bibliotecas públicas poidan elaborar unha programación anual estable de fomento da lectura, e doutra banda, promociónase o traballo dos creadores galegos con actividades como obradoiros creativos, contacontos, mesas redondas, actuacións teatrais, recitais literarios, sesións de maxia, etc.

A gran maioría das actividades que se ofrecen a través do programa Letras Vivas caracterízanse por procurar un achegamento á lectura desde un enfoque interactivo e lúdico, que axude a transmitir a paixón polos libros como fonte de gozo e de coñecemento. As propostas atenden os distintos sectores de usuarios da bibliotecas, se ben a meirande parte delas están dirixidas aos nenos e nenas, por conformaren unha franxa chave na formación lectora das persoas. De igual forma, prográmanse accións tanto destinadas a un público carente do hábito lector e outras específicas para os afeccionados á lectura.

Letras Vivas

A través do portal web da Rede de Bibliotecas de Galicia, a Xunta creou un espazo aberto no que axentes e animadores culturais ofrecen as súas propostas anuais de actividades para favorecer a lectura e a creación literaria entre o espectro amplo da sociedade. Calquera das bibliotecas integradas na Rede de Bibliotecas de Galicia pode solicitar participar neste programa.

Deste xeito, os propios axentes sociais activos (empresas e entidades con actividade dinamizadora, escritores, ilustradores, contacontos, actores, etc.) os que introducen no catálogo as súas propostas de actividades, favorecendo así un extenso abano de opcións en permanente actualización, a partir das cales cada biblioteca planifica a súa propia programación segundo as súas necesidades e públicos específicos

En canto ao tipo de actividades, o programa Letras Vivas divídese en dúas áreas: Letras Vivas-Animación, actividades de achegamento aos libros a través do teatro, dos monicreques, da maxia, de contacontos e un amplo abano de obradoiros creativos; e Letras Vivas- Creación, obradoiros, presentación de libros, conferencias, recitais literarios e literario-musicais… desenvolvidos por autores, ilustradores e, en xeral, profesionais de referencia vinculados á creación literaria. Das 435 actividades que se organizaron este ano 330 foron de animación e 105 de creación.

Excelente acollida

Na súa quinta edición, o programa Letras Vivas continúa tendo moi voa acollida tanto por parte dos programadores das bibliotecas como do público asistente. Esta iniciativa permite que as bibliotecas públicas podan planificarse a longo prazo, fidelizar públicos e crear hábitos de asistencia a este centros. Ademais, a través dos obradoiros artísticos, de música, teatro… favorécese un diálogo entre as distintas vertentes creativas, que permite tamén espertar intereses diversos nos participantes así como favorecer a entrada na lectura positiva da man doutras afeccións.

Outro aspecto positivo do programa Letras Vivas é que se da coherencia a finalidade da propia biblioteca, promocionando a lectura, a lingua e a cultura galegas ao mesmo tempo, obxectivos principais do sistema bibliotecario de Galicia. Asemade, a maior parte das actividades ofertadas están dirixidas aos máis pequenos, conseguindo crear un hábito lector nas xeracións que representan o futuro.

Outras actividades de animación á lectura

A Consellería de Cultura e Educación, ademais das actividades do programa Letras Vivas, tamén promoveu outras moitas iniciativas nas bibliotecas nodais galegas, como son os contacontos, clubs de lectura, conferencias, visitas guiadas e de formación para dar coñecemento dos servizos do centro, mostras bibliográficas e exposicións, entre outras.

Doutra banda, o longo deste ano 2012, co fin de difundir a vida e a obra dos autores e principais efemérides literarias, a Xunta de Galicia levou este ano ás bibliotecas nodais a exposición interactiva sobre Celso Emilio ferreiro, a quen o Parlamento Galego acordou dedicarlle este 2012 no centenario do seu nacemento, e a exposición audiovisual sobre Valentín Paz-Andrade, homenaxeado nas Letras Galegas.

Fonte: Xunta de Galicia

A principal galería de Galicia bota o peche por problemas económicos

A crise económica comeza a cobrarse as súas primeiras vítimas no mundo da arte. A galería compostelá SCQ, cunha traxectoria de 15 anos na que se converteu nunha referencia imprescindible para poder ver en Galicia a obra de destacados artistas internacionais, vese abocada ao peche por problemas para financiarse. O seu responsable, Adolfo Sobrino, confirma que tiveron que suspender a programación prevista de aquí a fin de ano e que “salvo un milagre” terán que botar o peche definitivo a principios de 2013.

“Tiñamos que afrontar pagos por valor de 200.000 euros para poder estar presentes en distintas feiras de arte o ano próximo e non estamos en condicións de facelo. Ademais, tivemos que renunciar a traer a algún artista importante. Nestas condicións é imposible seguir”, explica Sobrino.

A galería abriu as súas portas en 1997. Durante seis anos ata contou con outra sede en Vigo aínda que este espazo pechouse en 2005. Tras a apertura da súa nova sede no Ensanche de Santiago fai uns anos acentuou a súa aposta internacional. Entre os artistas aos que representa SCQ atópanse os portugueses José Pedro Croft e Rui Chafes, o brasileiro Irán do Espírito Santo, e os galegos Manuel Eirís e Jorge Barbi. Ademais, dous dos nosos artistas máis destacados, Antón Lamazares e Francisco Leiro, tamén expuñan ocasionalmente en SCQ.

Sobrino sinala que nos últimos tempos apenas puideron realizar vendas e que cada vez se atopan con máis dificultades para obter ingresos, dadas as dificultades económicas que tamén afectan a moitos coleccionistas de arte, tanto particulares como empresas. Por exemplo, a galería contaba entre os seus clientes a varias entidades financeiras que deixaron de comprarlles nos últimos tempos. SCQ está intentando organizar unha exposición con obras dos seus artistas para as próximas semanas que, probablemente, será a última.

A desaparición de axudas públicas, como as que mantiña o Igape para apoiar ás galerías que acudían ás feiras de arte, tampouco axudou a facilitar a continuidade do proxecto de SCQ. A galería adoitaba participar en diversas feiras que se celebran dentro e fóra de España. O Centro Galego de Arte Contemporánea (CGAC), que contribúe a financiar ás galerías a través da compra de obras, non lles comprou pezas nos últimos tempos.

O crítico e comisario David Barro considera que o peche de SCQ é a “peor noticia” para a arte galega xa que era un proxecto que conseguira significarse como proposta de calidade incluso fora de España. “A súa programación última superou ás dos principais museos e institucións. Me entristece o peche de calquera galería pero neste caso perdemos moito máis: a sensación de que as cousas ben feitas non atopan suficiente apoio no noso contexto. Como case sempre, a utopía de deixar de ser periferia se desmorona”, indica Barro, quen considera que o momento é “especialmente fráxil” para a arte e poden chegar máis peches.

Inés Ramiro, responsable da galería viguesa Ad hoc, lamenta “profundamente” o peche e advirte que a situación económica está levando a outras galerías a desprazarse a Madrid. “O peche dunha galería afecta a moita xente que traballa ao redor”, concluíu.

Fonte: El País

A paixón de María Soliña proxectarase en Sundance

Dous filmes galegos achéganse estes días a festivais foráneos. Por unha banda, a produción A paixón de María Soliña proxectarase entres os filmes preseleccionados para o prestixioso festival estadounidense de Sundance. Ademais, poderá verse no de Miami noutra ducia de certames en Europa e América, mentres prepara a súa estrea oficial en Lalía para o vindeiro 28 de setembro. Pola súa banda, o filme Arraianos, de Eloy Enciso, verá a luz no Festival de Sevilla, que se celebra entre o 2 e o 10 de outubro. A seguir, está prevista a súa presenza en eventos de Portugal, Austria, Arxentina e Alemaña, así como en Canadá, a participar nos festivais de Vancouver e Montreal.

Fonte: Culturagalega

Se queres saber máis sobre María Soliña, recomendamos: Tres mulleres galegas de armas tomar. Este libro é unha escolma das tres marías, máis antigas, precedentes de tantas e tantas mulleres loitadoras: María Castaña, María Soliña e María Balteira.

Prolingua pídelles aos partidos “repoñer o consenso e o marco legal” do galego tras o 21-O

“Recuperar os consensos sociais e políticos básicos” e “repoñer os marcos legais que se foron destruíndo nestes anos”. Son dúas das peticións que Prolingua lles lanza ás formacións políticas que se presentan ás eleccións do 21 de outubro. Os “azares do calendario” fixeron que a asemblea xeral deste colectivo en defensa do galego cadrase coa “elaboración dos programas electorais” das diferentes formacións. “Sabemos que neles van ter que reflexionar sobre as políticas públicas orientadas á defensa e promoción da lingua e da cultura de noso”. Por iso Prolingua decidiu remitirlles unha carta pública ás organizacións que se presentan a uns comicios que chegan tras unha lexislatura na que “vimos como se estragaban e deturpaban moitos dos avances que se foran acadando en anos anteriores”.

Para Prolingua o primeiro é tentar restituír “consensos básicos forxados arredor da lingua propia” que “o Goberno do presidente Núñez Feijóo esfarelou con teimosía”, din. “Asistimos ao baleirado de contido” da Lei de Normalización Lingüística” é á “utilización espuria de termos como liberdade ou imposición”, todo para “opoñerse e desprestixiar as políticas de igualdade que sinala o Estatuto” e a propia lei. As “mentiras” e “agresións continuadas contradín os datos da realidade” e nestes anos, lamentan, dende a Xunta creouse “unha situación social que favoreceu o retroceso e desprestixio da lingua”.

Así e todo non todo foi negativo nestes anos, na súa opinión. “Asistimos neste tempo ás máis grandes mobilizacións populares en defensa da lingua propia” e, tamén neste contexto electoral, coidan que “ignoralas indicaría unha actitude de desprezo cara ao pobo galego, que mostrou con claridade a súa vontade de rexeitar con contundencia as agresións que a lingua galega estaba a recibir”. Así as cousas Prolingua considera “imprescindible un cambio de políticas políticas a respecto da lingua”, cuns “contidos mínimos” que a asemblea xeral do colectivo sintetiza nun decálogo.

O deber dos cargos públicos de utilizar o galego “no exercicio do seu cargo” e facelo cun mínimo de corrección, substituír o denominado decreto do plurilingüismo por “outra normativa que dea reaposta ao mandato básico” da Lei de Normalización, que as axudas aos medios de comunicación estean “condicionadas a un incremento significativo no emprego da lingua propia” ou potenciar o uso do galego na industria e obrigue a que respecte a toponimia oficial son algúns dos puntos das reclamacións aprobadas.

Nova Cerna e constitución en asociación

Ademais da carta pública cara ao 21-O a asemblea de Prolingua, celebrada en Teo, serviu tamén para aprobar por unanimidade o informe económico e a candidatura da nova Cerna -directiva-, á que lle corresponderá, ademais de desenvolver as actividades ata a vindeira cita asemblear, en 2015, desenvolver os traballos para que o colectivo se constitúa en asociación. Manter o carácter apartidario de Prolingua e a unidade de acción con outros colectivos en defensa da lingua son algúns dos propósitos que saíron dunha asemblea na que tamén se apostou por adoptar unha estrutura comarcal ou lanzar unha liña de acción de promoción da lingua entre a xente moza.

Fonte: Praza

Cultura e o Igadi colaboran na análise e difusión de documentación internacional en galego

A Consellería de Cultura presentou este mércores as accións desenvolvidas polo Instituto Galego de Análise e Documentación Internacional (Igadi) ao longo de 2012.

En concreto, trátase do número 24 da revista Tempo Exterior, unha serie de 25 novos capítulos para a canle de televisión por Internet Igaditv e 13 artigos de investigación que se inclúen dentro da colección IgadiPap(e)r.

No acto de presentación estivo presente o secretario xeral de Política Lingüística, Valentín García, quen destacou a “importancia do labor” do Igadi “ao longo de 20 anos”, achegando á cidadanía “reflexións feitas en galego sobre problemas internacionais”.

Para Valentín García, un dos “valores esenciais dos materiais” elaborados por este organismo é “o impulso que lle deu ao galego, abríndoo a un campo de especialización como é o das relacións internacionais”.

A revista Tempo Exterior é a única revista de temática internacional editada no Estado español nunha das linguas cooficiais. A publicación, na que colaboran especialistas de recoñecido prestixio, abrangue todas as tendencias ou correntes do pensamento e destaca por prestar especial atención á acción exterior de Galicia.

Pola súa banda, IgadiPap(e)r é unha colección de artigos nos que se analizan a situación económica e política de actualidade de países como China, as Malvinas, Brasil, Islandia, Grecia, Francia, Rusia ou Taiwan.

Por último, o Igadi elaborou este 2012 unha serie de 25 novos capítulos dunha duración entre 4 e 5 minutos, nos que se reflexiona sobre problemas da actualidade internacional.

Fonte: Galicia Hoxe

“A cultura galega está sometida a uns malos tratos constantes hoxe en día”

O teatro de Novacaixagalicia comeza o seu outono teatral en Vigo os próximos 13 e 14 de setembro coa obra de produción galega “Tres non Bambán”. Arturo López, un dos actores e tamén director, tanto da obra como da compañía coruñesa que a leva a cabo (Espello Cóncavo), móstrase contento e agradecido por poder inaugurar este ciclo e quere que a súa comedia sirva de revulsivo para que as demais teñan unha gran acollida.

–Que lle parece abrir o novo ciclo de teatro de Novacaixagalicia en Vigo?

–Paréceme ben. Evidentemente, ir de primeiros non indica nada de seu. É un ciclo un tanto limitado e o feito de estar aí xa o consideramos importante. Ademais, esperamos que coa nosa presenza á hora de abrir o ciclo e o noso traballo incentívese ao público e acuda masivamente. Creo que temos un espectáculo ameno, divertido e moi interesante.

–A obra, “Tres non Bambán”, xa a representaron desde Espello Cóncavo no ano 2001. Por que a retoma?

–Repite porque foi un espectáculo para nós moi grato. Tanto pola calidade do texto como polas experiencias que acumulamos na primeira fase. Nós, os actores, pasabámonolo/pasabámosnolo estupendamente ben á hora da representación. Entón, pensando un pouco nos tempos nos que vivimos, vimos a posibilidade, xa que é un espectáculo que funcionaba moi ben co público, que nolo pasabamos ben, que o texto da obra é boa e intelixente e claro, dixemos: “Perfecto”. Ademais, egoístamente, creo que foi máis que nada porque o pasabamos moi ben nas representacións.

–Hai algún motivo especial polo que recorre a estes actores?

–Somos un pouco os habituais. Por exemplo, a Fernando Morán, Xavier Pan e Teresa Horro téñoos en case todos os meus espectáculos. Son amigos de toda a vida e claro, formamos todos xuntos Espello Cóncavo, a pesar de que o titular sexa eu.

–O próximo ano, Espello Cóncavo celebrará o 20 aniversario. Haberá algún tipo de celebración?

–Si, vai haber algo especial. Xa temos o proxecto para montar “Azos de Esguello”, unha obra de Euloxio Ruibal, que foi premio Álvaro Cunqueiro en 1989. É unha obra que, curiosamente, está de plena actualidade. Trata a fondo os problemas que hai dentro do mundo dos negocios, a banca e a política desde unha perspectiva de denuncia. Creo que está á orde do día e, a pesar de que non a escollemos por iso, atópasche coa realidade cando empezas a ver as similitudes. Parece que nos estaba dando un aviso do que estamos a vivir agora.

–O compromiso coa cultura galega que manifesta a súa compañía teatral é inalterable, verdade?

–Si. Un non nace onde nace. Se cría onde se cría. Eu nacín en Arzua, o centro xeográfico de Galicia. Vivín alí cinco anos e funme para A Coruña, pero uno é de onde é. Hoxe en día a cultura galega está sometida a uns malos tratos e agresión constante. Os que estamos inmersos nela, sobre todo no mundo do teatro, onde están a pechar moitas compañías, temos que resistir e aguantar ata o final.

–Outra das premisas polas que se rexe Espello Cóncavo é a de facer alcanzable para todo o mundo as obras que respresentan. Como se traduce iso?

–Si claro. Parécenos que o teatro debe de ir sempre dirixido a un público maioritario, aínda que respecto moito que se requira certa preparación previa para abordalos. Pero bo, nós buscamos que chegue a un espectro moi amplo de espectadores. Iso non quere dicir que tiremos polo facilón e ramplón. Por exemplo, “Tres non Bambán”, ao dicir que é intelixente, é unha comedia na que se trata de todo: humano, divino, laboral, político? Pero dunha forma desenfadada e tangencial. Resulta unha obra que ten ata unha clave de misterio. A mirada do autor, Luigi Lunari, é moi irónica.

Fonte e foto: Faro de Vigo

A Xunta de Galicia presenta en Santiago de Compostela o novo corrector de galego Imaxín Galgo 2.0

O conselleiro de Cultura, Educación e Ordenación Universitaria, Xesús Vázquez Abad, presentou hoxe na Biblioteca da Cidade da Cultura de Galicia a nova versión do corrector de galego Imaxín Galgo 2.0.

Durante a súa intervención o conselleiro lembrou que o corrector Galgo é un dos máis eficaces e completos do mercado, do que dixo que “facilita enormemente a escrita no noso idioma”. Ademais, mostrouse satisfeito de poder presentar unha ferramenta que facilita a aprendizaxe e progresiva autonomía no uso correcto do noso idioma e axuda a superar as inseguridades de quen aposta por escribir en galego no ámbito público e profesional.

No acto participaron tamén o secretario xeral de Política Lingüística, Valentín García Gómez; a directora da Axencia para a Modernización Tecnolóxica de Galicia, Mar Pereira Álvarez; a concelleira de Educación de Normalización Lingüística de Santiago, Rebeca Domínguez Iglesias; Manuel González González, membro da Real Academia Galega e director científico do Centro Ramón Piñeiro para a Investigación en Humanidades (CRPIH) e Diego Vázquez Rey, representante da empresa que desenvolveu o corrector, Factoría de Software e Multimedia, S.L.

Lingua TIC

Vázquez Abad indicou que o corrector Imaxín Galgo 2.0 é unha contribución máis da Xunta de Galicia a conseguir as metas marcadas no Plan xeral de normalización da lingua galega con relación ás tecnoloxías da información e da comunicación. Sobre isto o conselleiro dixo que fomenta a presenza do galego nas TIC, ao tempo que logra unha oferta máis ampla e competetitiva de produtos e recursos informáticos en galego, e que favorece a opción positiva polo galego no mercado da información e da comunicación e mais a libre circulación do galego nos sistemas avanzados da vida moderna.

Outros proxectos

Así mesmo, lembrou outros proxectos do seu departamento que inciden nos mesmos fins, coma o Dicionario de pronuncia da lingua galega en liña; os cursos de galego a distancia; o Dicionario xurídico, que estará proximamente en internet a disposición da cidadanía; todo o traballo en lingüística informática do Centro Ramón Piñeiro para a Investigación en Humanidades, dependente da Secretaría Xeral de Política Lingüística, e o apoio á candidatura para o dominio puntoGal.

No relativo ao puntoGal a directora da Amtega, Mar Pereira, indicou desde a Axenda Dixital 2014.gal, se está apoiar a construción dunha comunidade con identidade de seu na era dixital. De aí o apoio do Goberno galego a iniciativas como punto.gal, para conseguir un dominio galego en Internet ou á Campaña por un twitter en galego.

Ademais noutra liña de actuacións, Mar Pereira destacou que a Amtega vén colaborando económicamente e prestando apoio, nos derradeiros anos as Asociacións de Usuarios de Software Libre, na tradución de Software Libre ao galego e se está a traballar tamén na posta a disposición das administración públicas galegas dun sistema de tradución automática galego-castelán.

En definitiva, iniciativas que aproveitan a tecnoloxía para facilitar o uso do galego e contribuír a súa dinamización.

Por outra banda, Xesús Vázquez Abad aproveitou a ocasión para animar a cidadanía a sumarse á campaña da Xunta de Galicia Redes sociais en galego e á iniciativa cidadá Twitter en galego XA! En relación con isto, congratulouse de que no ámbito das tecnoloxías en lingua galega conflúan os esforzos da cidadanía, cos do goberno de Galicia e de entidades privadas coma Factoría de Software e Multimedia, S.L.

Imaxín Galgo 2.0.

O corrector Imaxín Galgo 2.0, que pode descargarse da páxina da Secretaría Xeral de Política Lingüística http://www.xunta.es/linguagalega/galgo, é unha actualización do corrector Galgo que presenta, con respecto á versión anterior, tres novidades fundamentais: está adaptado á normativa da Real Academia Galega de 2003, está actualizado para as novas versións de Microsoft Word para Windows e conta con versión para Mac.

A diferenza doutras ferramentas semellantes, ofrece a vantaxe de solucionar, a canda erros de carácter tipográfico e ortográfico, outros de carácter léxico e mais a de que as correccións e suxestións de vocabulario ante unha palabra incorrecta están especialmente pensadas para a lingua galega e a súa situación de contacto co castelán.

Fonte: Xunta de Galicia

Informe europeo advirte do perigo para o galego na era dixital

Actualmente “hai unha cantidade bastante reducida de produtos, tecnoloxías e recursos deseñados para o galego” no ámbito das tecnoloxías lingüísticas. Esta é unha das conclusións de Carmen García Mateo e Montserrat Arza Rodríguez, investigadoras da Universidad de Vigo, no informe ‘O idioma galego na era dixital’ (‘The Galician Language in the Digital Age’), un estudo publicado en galego e inglés sobre o presente e futuro do noso idioma a través das tecnoloxías da información e da comunicación.

A publicación forma parte da Serie de Libros Brancos (White Paper Series) que a Rede de Excelencia da Comisión META-NET adica a 31 linguas europeas. Editada por Georg Rehm e Hans Uszkoreit, esta serie de textos foi financiada polo Sétimo Programa Marco e o Programa de apoio ás TIC (ICT Policy support programme) da Comisión Europea, e ten como obxectivo fomentar o coñecemento sobre a tecnoloxía lingüística e o seu potencial entre xornalistas, políticos, comunidades lingüísticas, profesores de idiomas e público en xeral.

‘O idioma galego na era dixital’ é unha análise das tecnoloxías da lingua, aplicacións e solucións para a nosa lingua. O informe advirte da necesidade de ter dispoñible unha tecnoloxía lingüística para todas as linguas europeas, que sexa economicamente alcanzable e que se atope perfectamente integrada dentro duns ámbitos informáticos máis amplos para acadar unha experiencia interactiva, multimedia e plurilingüe dos usuarios.

Ante o perigo de que a globalización se converta nun “mecanismo que promova o abandono do noso rico patrimonio lingüístico e cultural (…) a favor dunha lingua franca”, as autoras propoñen traballar na procura de “formas de comunicarnos co mundo ao mesmo tempo que preservamos a nosa propia lingua e, con iso, a nosa identidade cultural”.

A clave para as investigadoras da Universidade de Vigo está no desenvolvemento de “tecnoloxías facilitadoras” da lingua e fala, mais consideran que as dispoñibles actualmente no mercado non satisfacen as necesidades dos usuarios que se comunican en galego.

“Optimismo cauto”

Segundo as autoras, “o galego é unha das linguas da Unión Europea que necesita aínda máis investigación para que as solucións das tecnoloxías da linguaxe cheguen a ser verdadeiramente eficaces e poidan ser empregadas para un uso diario”.

Neste volume, García Mateo e Arza Rodríguez abordan os riscos aos que se enfronta o galego na era dixital, os retos para a tecnoloxía lingüística aplicada ao noso idioma, a situación da lingua galega na sociedade europea da información e o apoio que recibe a tecnoloxía lingüística para o galego.

As autoras falan dun “optimismo cauto” cando se refiren á situación do galego no que se refire ao apoio das tecnoloxías lingüísticas. E advirten de que “é preciso centrar máis esforzos na creación de recursos para o galego, así como na investigación, innovación e desenvolvemento”.

Para a súa diagnose elaboraron a seguinte táboa que proporciona unha visión xeral da situación actual do apoio das tecnoloxías lingüísticas para o idioma galego. A valoración dos recursos e ferramentas existentes está baseada en estudos estimados levados a cabo por expertos, que empregaron os seguintes criterios (comprendidos entre 0 e 6).

Para o galego, os principais resultados que atoparon as autoras en relación ás tecnoloxías e recursos son os seguintes:

  • O procesamento da fala actualmente parece estar máis desenvolvido có procesamento do texto escrito. As tecnoloxías de acceso á información avanzada aínda se atopan nos seus comezos e, para o caso do galego en particular, apenas existen.
  • Canto máis coñecemento lingüístico e semántico inclúe unha ferramenta, máis carencias aparecen (véxase, por exemplo, a recuperación de información contra a semántica textual) e son necesarios máis esforzos para dar apoio ao procesamento lingüístico exhaustivo.
  • A investigación tivo éxito á hora de deseñar software de alta calidade, pero moitos dos recursos carecen de estandarización, é dicir, mesmo se existen, non sempre teñen a sostibilidade necesaria; precísanse iniciativas e programas concertados para estandarizar os datos e os formatos de intercambio.
  • Para o galego existe un amplo corpus textual de referencia (cunha mestura equilibrada de diversos xéneros), así como outros corpus especializados, mais estes non son facilmente accesibles nin baratos.
  • Aínda que existen algúns corpus específicos de alta calidade, non se dispón dun corpus extenso anotado sintacticamente.
  • Existen moi poucos corpus anotados con información sintáctica, semántica ou discursiva e, polo tanto, a situación empeora cando se precisa información lingüística e semántica máis profunda.
  • O procesamento da fala está actualmente máis desenvolvida ca o PLN para os textos escritos.
  • Existen corpus paralelos entre o galego e o español, e estes foron empregados para o desenvolvemento de sistemas de tradución automática. Non obstante, hai unha ausencia de corpus paralelos entre o galego e outras linguas.
  • Os datos multimedia constitúen tamén unha enorme carencia.

O galego na sociedade da información

A situación do galego na chamada sociedade de información non semella ser a máis idónea para a súa superviviencia. Sobre a presenza do galego na Internet, se ben as autoras consideran que “é bastante limitada”, salientan a existencia dalgunhas iniciativas que “intentan aumentar a presenza do galego na web”, como por exemplo a Galipedia (a Wikipedia en galego), que “con máis de 75.000 artigos está ao mesmo nivel que algúns idiomas oficiais da UE como o grego ou o letón”, explican.

Outro exemplo é a iniciativa PuntoGal, que “intenta obter un dominio na Internet para o idioma e a cultura galegos”, indican as investigadoras da Universidade de Vigo, que consideran que “a través deste dominio, a sociedade galega pasaría a ter máis visibilidade na rede e en todo o mundo”.

Tamén lembran que “Google ou Facebook, entre outros, ofrecen unha versión en galego para as súas interfaces de navegación”. Mais de Twitter, que vén amosando o seu desprezo ao galego ao ignoralo, non se fan mencións.

García Mateo e Arza Rodríguez tamén fan referencia ao labor do goberno autonómico, que “levou a cabo algunhas iniciativas para dar apoio á creación de páxinas web en galego”, din as autoras, que salientan proxectos como Mancomún, que “ofrece unha serie de ferramentas informáticas gratuítas en galego creadas coa axuda da Xunta de Galicia” e que puxo en marcha proxectos como Galinux, “unha distribución GNU/Linux en galego deseñada para finalidades educativas”, destacan as investigadoras.

No sector da edición de libros en galego, observan que este “incrementou de forma moi notable” as publicacións, “pasando de 187 títulos editados en galego en 1980 a 1.826 no 2005”, indican. Con todo, “hai que sinalar algúns problemas, como a abraiante presenza da edición institucional, a excesiva atomización das empresas editoras galegas e a perigosa dependencia do mercado escolar”, advirten.

Ben distinta é a saúde da nosa lingua nos xornais. As investigadoras falan da escasa presenza nos diarios tradicionais e da inexistencia de medios escritos integramente en galego: “Actualmente non hai ningún xornal integramente escrito en galego. En algúns o idioma non está totalmente ausente, aínda que si arrecunchado na información cultural e nas columnas de colaboradores”, explican as autoras.

Paradoxalmente, este estudo sobre a situación do galego na era dixital apenas lle dedica unhas exiguas palabras aos diarios electrónicos e non afonda neste sector estratéxico para a supervivencia do galego na sociedade rede. Nin mencións a ningún diario electrónico nin valoración dos seus proxectos. Só unhas breves e insubstanciais palabras: “A web tamén ofrece cada vez un maior número de xornais dixitais en galego (ou xornais españois que contan cunha ferramenta de tradución ao galego), así como algúns cursos en liña para a aprendizaxe do idioma”, describen con levidade.

Conclusións

O informe conclúe que se ben en Galicia existe unha comunidade investigadora en tecnoloxías da lingua que conta co apoio de programas de investigación que deron froitos en forma de recursos e tecnoloxías de última xeración para o galego, “o alcance destes recursos e a variedade de ferramentas son aínda moi limitados en comparación cos recursos e ferramentas dispoñibles no caso da lingua española (e obviamente para o idioma inglés), e simplemente non son suficientes en calidade e cantidade para desenvolver o tipo de tecnoloxías necesarias que permiten apoiar unha sociedade do coñecemento verdadeira mente plurilingüe”, argúen as autoras.

De feito, o estudo alerta de que “a industria galega das tecnoloxías da linguaxe dedicada a transformar a investigación en produtos é actualmente moi pequena” xa que “a maioría de empresas grandes pararon a súa actividade ou ben reduciron drasticamente os seus esforzos en tecnoloxías da lingua”.

META-NET

META-NET é unha Rede de Excelencia financiada parcialmente pola Unión Europea. Foi lanzada o 1 de febreiro de 2010 e ten tres liñas de acción: META-VISION, META-SHARE e METARESEARCH.

Actualmente está formada por 60 centros de investigación que representan a 34 países europeos. Un dos seus proxectos é META, a Alianza Tecnolóxica Plurilingüe de Europa, unha crecente comunidade de organizacións e profesionais das tecnoloxías lingüísticas en Europa. META-NET dedícase a fomentar os fundamentos tecnolóxicos para establecer e manter unha verdadeira sociedade plurilingüe.

Esta rede traballa en colaboración con compañías de software, provedores de tecnoloxía e usuarios, axencias gobernamentais, organismos de investigación, organizacións non gobernamentais, asociacións e universidades europeas. Xuntamente con elas, META-NET está a crear unha visión da tecnoloxía común e unha axenda de investigación estratéxica para a Europa multilingüe do 2020.

Descarga o informe aquí.

Fonte: Galicia Confidencial

O anuario da SGAE revela retrocesos en todos os sectores culturais

O 2011 non foi un ano especialmente bo para a cultura que rexistra un descenso de espectáculos, asistentes e recadación en todos os frentes. Así o reflexa o Anuario da SGAE 2012 que cuantifica as cifras da cultura en 2011. Era o ano despois do Xacobeo, co que o descenso en todas as cifras era inevitable, pero confirma o retroceso de volume de actividade, asistencia e recadación dos diferentes sectores culturais.

Non hai un “annus horribilis” en particular, senón que cada ano é peor que o anterior desde que a crise se instaurou no noso modelo económico. Todos os sectores, sen excepción, cuantifican unha baixada con respecto ao seu ano precedente. Revisamos o Anuario SGAE 2012 para ver os principais indicadores.

Artes escénicas

O futuro parece que pasa pola configuración dun sistema mixto público-privado para as artes escénicas. O anuario avoga porque desde o sector público se aposte polo alternativo, polo non convencional, pola “canteira” en resumidas contas e por “facilitar o acceso da produción aos espazos escénicos”, mentres que o privado opte pola produción.

As cifras estatais falan dun descenso de recintos (de 6.413 a 5.153), de representacións (de 67.577 a 60.948) e, polo tanto, menos espectadores (20.570.032) e recadación (26.640.796). Unha caída xeneralizada dun 10%. Galicia non é allea a esa tendencia e atopa descensos nas representacións, pasando de 2.786 a 1.977 , e loxicamente menos espectadores (unha baixada de 80.000 asistentes) e menos recadación que nos sitúa por debaixo de comunidades como Asturias, Canarias ou o País Vasco.

Dentro das artes escénicas hai descensos en todos os xéneros, sendo o da lírica o que nota un descenso máis acusado. En 2006 representábanse en Galicia 80 funcións líricas, mentres que en 2011 só houbo 14. Baixa o teatro, que por primeira vez neste milenio baixa das 2.000 funcións, quedando en 1.857, por debaixo de Castela, Aragón, País Vasco, Cataluña e Madrid. A única nota positiva chega da man de danza, que malia que son menos as función realizadas en 2011, si tiveron máis espectadores que en 2010, aínda que as cifras están moi por debaixo de 2006.

O cinema

O panorama xeral que debuxa a SGAE do 2011 foi que é o da constatación de que o modelo de negocio tradicional do cinema está definitivamente roto. Igual que o da exhibición, o descenso acusado de espectadores, a merma das salas de cine son inequívocas. O anuario apunta cambios no financiamento das producións audiovisuais, que buscan o mecenado, o patrocinio ou o crowdfunding como modelo. Con todo, o informe incide na necesidade de “desenvolver a posibilidade de financiamento a través de investimentos particulares (que buscan o retorno do investimento), ben a título individual ou mediante a fórmula de “agrupación de intereses económicos”, para o que solicita que se contemplen beneficios fiscais.

En canto ás cifras, Galicia conta en 2011 con 39 cines, que supoñen 182 pantallas e que da unha ratio de 0.062 por cada mil habitantes. Segue, outro ano máis, lonxe da media estatal (que está en 0.085, e que tamén baixa). Con todo, o anuario só rexistrou que en Galicia se pedera un unico cine, pero que supuxo un incremento no número de pantallas e, polo tanto, incrementouse a oferta. No que ten que ver cos espectadores, en Galicia vendéronse en 2011 3.698.510 entradas, sendo as provincias da Coruña e Pontevedra as que rexistraron uns mellores números. A cifra media de espectadores por sesión en Galicia é de 18.2, por debaixo da media estatal en 21.7. Segundo as cifras do anuario da SGAE en Galicia cada habitante compra 1.3 entradas de cine (sendo a media estatal de 2.1), o que confirma a tendencia negativa que leva anos apuntando cara unha morte lenta do cinema tradicional.

No que atende á recadación, en Galicia ingresáronse en 2011, pouco máis de vinte e catro millóns de euros euros. Iso significa que cada sesión de cinema supón ingresos de 119.4 euros, por debaixo da media estatal sita en 141,3. No que sí superamos á media e no prezo da entrada, dez céntimos por riba da media estatal (6.5 euros). En total, cada galego gastou en cinema 8.7 euros, o que nos coloca cuartos pola cola no ranking estatal.

Con respecto ás películas máis vistas en Galicia, a SGAE asegura ser a segunda parte da saga Crepúsculo (131.808 espectadores), Piratas do Caribe (101.143), Torrente 4 (99.319), Aventuras de Tintín. Segredo do Unicornio (97.309) ou Os pitufos (96.401).

Un dato positivo nas cifras ofrecidas polo anuario da SGAE está que a produtora coruñesa Vaca Films figura no sétimo posto das produtoras con maior recadación en 2011. A empresa dirixida por Enma Lustres e Borja Pena recadou 4.196.670 euros, con 663.504 espectadores con dous títulos.

A música clásica

A planificación a logo prazo dos espectáculos e eventos relacionados coa música clásica, marca unha diferenza con outro sectores e fan que as súas cifras (en xeral para o conxunto estatal) non sexan demoledoras. En todo caso, o Anuario si alerta da súa dependencia de sectores púbicos que, na época de bonanza ampliaron as estruturas das formacións ata límites pouco realistas. O anuario da SGAE fala de certames como o de música clásica de Ribadeo que, en lugar de pedir orzamento público, pide doazóns á xente a través dunha conta bancaria, como exemplos de novas fórmulas de financiamento.

En canto aos retos que este sector ha de acometer no futuro, o Anuario cita varios: conseguir novos púbicos, buscar novos formatos (hibridación de estilos e de xéneros), abrir os espazos e arriscar por novos nomes, facer unha política de prezos adecuada aos públicos e recuperar o patrimonio musical.

No que atende ás cifras, en Galicia en 2011 acolleron concertos 423 recintos . E é unha cifra positiva porque son 22 máis que en 2010. O que si houbo unha reestruturación importante. Porque A Coruña incrementou bastante o número de recintos, mentres que en Lugo houbo un descenso acusado entre os 124 recintos de 2010 e o s 79 de 211. Ourense case duplicou entre 2010 e 2011 o número de recintos de música clásica mentres que en Pontevedra sufriu unha baixada acusada.

Dos 15.347 concertos de música clásica que se desenvolveron en España en 2011, só 1.285 se fixeron en Galicia. E ademais, esa cifra é a máis baixa rexistrada na última década. As catro provincias galegas rexistran menos de 0.32 concretos por cada mil habitantes, que é a media española. E nesa liña descendente están tamén os espectadores, que pasan dos 433.055 de 2005 aos 264.996 de 2011.

No que afecta aos concertos de música sinfónica, as cifras revelan que dos 111 concertos celebrados en Galicia, 61 foron de pagamento e 50 de balde. E nos concertos de pagamento houbo 47.242 espectadores mentres que nos gratuítos só 13.680. Todo o contrario que nos concertos de música de cámara ou solistas, dos 575 celebrados nese mesmo período. Os 138 de pagamento xeraron 31.742espectadores e os 437 de balde, 80.700.

As cifras máis avultadas son para as bandas, xa que en 2011 se celebraron preto de 500 concertos que contaron con 75.756 asistentes.

A música popular

A reforma da lei de mecenado é unha das propostas centrais do Anuario da SGAE no que atente a música popular. Unha proposta que permitirá gañar terreo despois de que a administarción deixara de monopolizar a organización de concertos (que, por outra banda sempre foron gratuítos) . De feito, o informe achega unha cifra moi destacada, como son os 75 millóns de euros que as diferentes administración públicas adebedan ao sector pola celebración de actividades. De aí se deriva, na opinión dos expertos consultado para elaborar ese informe, da debilidade do sector e a súa atomización. Ademais, o sector tamén propón a elaboración dunha Lei de la Música que canalice o interese da iniciativa privada cara o investimento no sector da música popular.

En Galicia houbo unha baixada moi grande de público entre o 2010 (lembrar que foi ano Xacobeo) que tivo 2.402.984 espectadores, e o millón trescentos mil de 2011.

Entre os macrofestivais e grandes festivais, o Anuario destaca sete citas galegas. Do Festival Celta de Ortigueira, referente folk que tivo 43.000 espectadores, ao Festival do Norte de Vilagarcía que recadou 57.410 euros e contou con 3.201 asistentes. A edición coruñesa do Sónar, o extinto Cultura Quente ou o Fresh Weekend de Cerceda están entre os apuntados pola publicación.

Un último apunte do Anuario, dos concertos desenvolvidos en Galicia, segundo o anuario da SGAE son a práctica totalidade de pop rock.

Fonte: Culturagalega