Entradas

A poesía oculta de Filgueira Valverde

As páxinas que veñen a seguir deben ser vistas como un contributo ao mellor coñecemento da nosa historia cultural, literaria e mesmo lingüística, ben como unha tentativa de esclarecer un problema autorial a respecto duns textos concretos, e de ningún modo como un ataque a ninguén nin como un posicionamento persoal a respecto de que autora ou autor é máis merecente do recoñecemento social. Loxicamente, non podo obviar que estamos no ano en que Filgueira Valverde é a figura a quen a Real Academia Galega dedica o Día das Letras Galegas e que arredor deste feito se ten xerado algunha polémica na sociedade. Por iso mesmo, a responsabilidade das persoas dedicadas á investigación é tentarmos esclarecer a verdade relativa á vida e á obra das autoras e autores a quen se consagra ese día, para que a sociedade poida ter elementos suficientes para as mellor coñecer e valorizar.

Venta do libro electrónico AQUÍ.

Freixeiro Mato analiza a obra en SERMOS GALIZA.

Baía Edicións e Grupo Illa da UDC presenta “Modelos de lingua e compromiso” en A.C. Alexandre Bóveda

Baía Edicións e Grupo Illa da UDC realiza un acto de Presentación do libro “MODELOS DE LINGUA E COMPROMISO, de Xosé Manuel Sánchez Rei (ed.) o mércores día 28 de xaneiro ás 20:00 horas, na A. C. Alexandre Bóveda, en que intervirán Xosé Manuel Sánchez Rei e Xosé Ramón Freixeiro Mato. Estades tod@s convidad@s!

Título: Modelos de lingua e compromiso

Coordinador: Xosé Manuel Sánchez Rei (ed.)

Páxinas: 211

Xénero: Ensaio sociolingüístico

PVP (IVE incluído) en papel: 9,90 €. PVP (IVE incluído) en dixital: 6,50 €


Sinopse:

Modelos de lingua e compromiso é unha reflexión sobre a necesaria vinculación entre calidade do noso idioma e a súa recuperación.

A publicación, coordinada por Xosé Manuel Sánchez Rei, dá acubillo a traballos realizados polas profesoras e polos profesores da Facultade de Filoloxía da UDC  Goretti Sanmartín Rei, Laura Tato Fontaíña, Manuel Ferreiro, Xosé Ramón Freixeiro Mato e o propio Xosé Manuel Sánchez Rei, integrantes, asemade, do Grupo de Investigación Lingüística e Literaria Galega da UDC (http://illa.udc.gal).

O estudo participa no debate vixente sobre o modelo lingüístico que se debe promover ou sobre se realmente ten sentido falarmos dunha “lingua de calidade”, profundando na necesaria confluencia entre o compromiso real co idioma desde as institucións públicas coa proxección dunha referencia exemplar digna de calidade para o galego.

Por iso, o propio título deste volume colectivo, Modelos de lingua e compromiso, sintetiza con acerto unha das ideas xerais contidas e matizadas en cada un dos traballos desde prismas diferentes, cal é o estreito vínculo entre a implicación coa normalización do galego en todos os ámbitos de uso e a predilección por un modelo lingüístico capaz de o estilizar e de o dignificar; dificilmente se pode pensar nunha restauración social da lingua cando o que se pretende restaurar está fortemente erosionado polo español, cando se confunde autenticidade idiomática soamente con variedades coloquiais ou cando se parece tolerar con certa normalidade, mesmo en ámbitos académicos, inquietantes doses de hibridación con aquela lingua.

Para desenvolver estes puntos de partida, preséntase unha organización das cinco contribucións que avanza do máis xenérico a cuestións máis concretas:

          –   “Lingua oral, calidade da lingua e futuro do galego”, de Xosé Ramón Freixeiro Mato.

          –  “A preocupación por unha lingua oral de calidade: aproximación histórica ao caso do galego nos anos finais do século XIX e nos inicios do XX”, de Xosé Manuel Sánchez Rei.

          –  “Arredor da calidade da lingua no teatro da primeira metade do século XX”, de  Laura Tato Fontaíña.

          –  “Eduardo Pondal á procura do verbo sublimado. Arredor das re-escrituras pondalianas”, de Manuel Ferreiro.

          –   “A estética da seguranza. Lingua e transcendencia en Rosalía”, de Goretti Sanmartín Rei.

Modelos de lingua e compromiso

Autoría: Xosé Manuel Sánchez Rei (ed.)

Modelos de lingua e compromiso é unha reflexión sobre a necesaria vinculación entre calidade do noso idioma e a súa recuperación.

A publicación, coordinada por Xosé Manuel Sánchez Rei, dá acubillo a traballos realizados polas profesoras e polos profesores da Facultade de Filoloxía da UDC  Goretti Sanmartín Rei, Laura Tato Fontaíña, Manuel Ferreiro, Xosé Ramón Freixeiro Mato e o propio Xosé Manuel Sánchez Rei, integrantes, asemade, do Grupo de Investigación Lingüística e Literaria Galega da UDC (http:www.illa.udc.gal).

O estudo participa no debate vixente sobre o modelo lingüístico que se debe promover ou sobre se realmente ten sentido falarmos dunha “lingua de calidade”, profundando na necesaria confluencia entre o compromiso real co idioma desde as institucións públicas coa proxección dunha referencia exemplar digna de calidade para o galego.

Por iso, o propio título deste volume colectivo, Modelos de lingua e compromiso, sintetiza con acerto unha das ideas xerais contidas e matizadas en cada un dos traballos desde prismas diferentes, cal é o estreito vínculo entre a implicación coa normalización do galego en todos os ámbitos de uso e a predilección por un modelo lingüístico capaz de o estilizar e de o dignificar; dificilmente se pode pensar nunha restauración social da lingua cando o que se pretende restaurar está fortemente erosionado polo español, cando se confunde autenticidade idiomática soamente con variedades coloquiais ou cando se parece tolerar con certa normalidade, mesmo en ámbitos académicos, inquietantes doses de hibridación con aquela lingua.

Para desenvolver estes puntos de partida, preséntase unha organización das cinco contribucións que avanza do máis xenérico a cuestións máis concretas:

  • Lingua oral, calidade da lingua e futuro do galego (Xosé Ramón Freixeiro Mato)
  • A preocupación por unha lingua oral de calidade: aproximación histórica ao caso do galego nos anos finais do século XIX e nos inicios do XX (Xosé Manuel Sánchez Rei)
  • Arredor da calidade da lingua no tetaro da primeira metade do século XX (Laura Tato Fontaíña)
  • Eduardo Pondal á procura do verbo sublimado. Arreodr das re-escrituras pondalianas (Manuel Ferreiro)
  • A estética da seguranza. Lingua e transcendencia en Rosalía (Goretti Sanmartñn Rei)

MÁIS INFORMACIÓN

María Barbeito. Unha vida ao servizo da escola e dos escolares (1880-1970)

Autora: Ana Romero

María Barbeito precisaba dun estudo histórico-biográfico, un texto con contexto, elaborado entre a historia social, a microhistoria e a historia cultural. Aquí está. Con soltura na escrita, cos detalles queridos á historia local, coa estrutura dunha coidada monografía, para mostrarnos o perfil dunha destacada educadora.

O presente estudo está organizado seguindo un criterio temático-cronolóxico. A esta introdución seguen catro capítulos dedicados aos catro ámbitos básicos da actividade de María Barbeito: o profesional, o benéfico-social, o literario-cultural e o das actividades cívicas e feministas. A eles segue un capítulo dedicado á traxedia que significou a depuración a que foi sometida e que determinou a separación da docencia, unha nova etapa na súa vida marcada polo silencio, a nostalxia e o sufrimento.

MÁIS INFORMACIÓN

 

Clausura do Ano Cultural. Manuel Lugrís Freire

Hoxe venres 14 de febreiro ás 19:00 no Auditorio Casa da Cultura Pintor Lloréns de Sada terá lugar a CLAUSURA DO ANO CULTURAL. MANUEL LUGRÍS FREIRE.

Desenvolverase o acto de clausura do Ano Cultural Manuel Lugrís Freire. No acto, organizado pola concellería de Cultura do concello de Sada, entre outras cousas, producirase a estrea dun documental sobre a figura do ilustre sadense homenaxeado, realizado por GallaeciaFilmes en colaboración coa Asociación Cultural Irmáns Suárez Picallo.

No ensaio Manuel Lugrís Freire. A fe na causa, Xosé Manuel Fernández Costas destaca a súa figura como precursor en moitos aspectos: foi o primeiro que fixo unha peza de teatro galego en prosa, como autor dramático xogou un papel clave na creación dun teatro nacional galego, foi o primeiro tamén en empregar o galego en actos públicos, participou na creación de organizacións políticas e sociais que o levaron a colaborar na redacción do Estatuto e ser elixido presidente da Real Academia Galega, entre outros feitos vitais destacados.

XORNADA SOBRE A FIGURA DE MANUEL LUGRÍS FREIRE

Este xoves 13 de febreiro na Capela de San Roque ás 20:30 terá lugar a XORNADA SOBRE A FIGURA DE MANUEL LUGRÍS FREIRE.

Unha charla coloquio na que participará Xosé Manuel Fernández Costas (Lugrís, un home comprometido co seu tempo e coa súa terra) e Manuel Pérez Lorenzo (Lugrís e Sada, unha relación vital).

No ensaio Manuel Lugrís Freire. A fe na causa, Xosé Manuel Fernández Costas destaca a súa figura como precursor en moitos aspectos: foi o primeiro que fixo unha peza de teatro galego en prosa, como autor dramático xogou un papel clave na creación dun teatro nacional galego, foi o primeiro tamén en empregar o galego en actos públicos, participou na creación de organizacións políticas e sociais que o levaron a colaborar na redacción do Estatuto e ser elixido presidente da Real Academia Galega, entre outros feitos vitais destacados.

Un rapaz de Arteixo gaña o I Premio Guillermo Domínguez

O I Premio de Ensaio Subversivo Guillermo Domínguez, convocado polo instituto Xelmírez I, foi a parar a Iván Rocha Regueira, alumno do IES Manuel Murguía de Arteixo, polo seu ensaio Consideraciones sobre la desaparición. O premio está dotado con 300 euros e un lote de libros.

O xurado motivou a súa decisión en base á calidade deste traballo segundo aspectos formais, de contido e da actitude amosada. Nesta liña destacan a solidez da estrutura argumentativa, a frescura e orixinalidade nas expresións, o dominio de léxico axeitado e o estilo impecable na exposición. Así mesmo, a proposta dunha apoloxía da identidade e da individualidade como plataforma para unha praxe transformadora efectiva entronca co carácter crítico e subversivo do premio.

Fonte: Galicia Hoxe

Chega aos cinemas ‘A Paixón de María Soliña’

O cines Fílmax Pontiñas en Lalín e os Praza Elíptica de Vigo incorporan hoxe á súa carteleira o filme galego A Paixón de María Soliña.Trátase dunha longametraxe documental ficcionada que reflexiona sobre a Inquisición Española a partir do proceso xudicial a unha das figuras máis representativas de Galicia: María Soliña. Protagonizada por Luma Gómez, Xaime Aguiar, Ángel Outerelo e Alfredo Rodríguez, entre outros, conta con equipo técnico e artístico íntegramente galego. O director deste filme é Emilio J. Fernández e Alfonso Castaño.

Fonte: Culturagalega

Se queres saber máis sobre María Soliña, recomendamos: Tres mulleres galegas de armas tomar. Este libro é unha escolma das tres marías, máis antigas, precedentes de tantas e tantas mulleres loitadoras: María Castaña, María Soliña e María Balteira.

A representación da muller na creación

As compañeiras de “Xuntanza de escritoras” puxeron sobre a mesa temas coma o rol da muller na educación superior, a ciencia na literatura ou a escritura en galego. Abro con este artigo unha serie de textos sobre a representación da muller na creación (literatura, cinema, artes plásticas) coa idea de que debatamos sobre as dificultades da construción de personaxes femininos.

Non só para os escritores homes é unha ardua tarefa crear personaxes femininos, tamén é compricado para as escritoras. A exclusión da muller do poder, levou a que o imaxinario colectivo sexa masculino. Os grandes mitos, as grandes historias teñen nome de home, polo momento. Ao pensar nun arquetipo da ambición vén a nós, Fausto. Da vinganza, Edmundo Dantès. Da tolemia, o Quixote. E nesta conta podemos pasar horas e horas aparecendo só mulleres como protagonistas de obras sobre a maternidade ou a infidelidade.

Outra traba, sobre todo, cando construímos persoaxes non contemporáneos é a pouca información que hai da historia feminina. Por iso, propoño que fagamos un repaso das mulleres protagonistas da historia, a literatura, o cine ou o imaxinario galego e mundial nomeando os arquetipos femininos que poden axudarnos a crear persoaxes femininos tipo.

Considero que este é un traballo preciso para conseguir unha representación real da muller no pensamento. E non caer no erro de calcar arquetipos masculinos e “feminizalos”, recurso moi usado no cinema. Temos historias, creacións e mitos dabondo ao redor da muller, proba diso é o ensaio Tres mulleres galegas de armas tomar de Guillermina Domínguez e Felicia Estévez.

Texto: Teresa Barberena

Presentación de ‘Tres mulleres galegas de armas tomar: María Balteira, María Castaña e María Soliña’

O Observatorio da Mariña pola Igualdade organiza mañá martes 24 de abril ás 20:00 horas a presentación do libro Tres mulleres galegas de armas tomar: María Balteira, María Castaña e María Soliña (Baía Edicións, 2009), de Guillermina Domínguez e Felicia Estévez, profesoras no ensino secundario de historia e lingua respectivamente, que terá lugar na Casa das Letras /Gráficas Santiago de Ribadeo (R/ Rodríguez Murias, 8).

As autoras, profesoras historia e lingua, respectivamente, no ensino secundario, farán unha reflexión sobre a historia das mulleres en Galiza, o oculta que aínda permanece moitas veces e a pouca visibilidade que se lle dá, salvo excepcións, aínda hoxe nos libros de texto de secundaria.

Extracto da introdución do libro:

Este libro é unha escolma das tres marías, máis antigas, precedentes de tantas e tantas mulleres loitadoras: María Castaña, María Soliña e María Balteira.
Esta é unha nova historia coas poucas fontes e referencias que delas hai, os moitos rumores que tamén corren ao falar delas e as ganas de facer algo que chegue ás rúas, ás escolas, ás novas xeracións de rapazas e rapaces que teñen que seguir a construír un mundo en que mulleres e homes sigan facendo del un lugar máis habitable no sentido máis humano e xusto da expresión.
Así a nosa pretensión sinxela é contar parte do seu devagar pola vida, cos atrancos que supuxo vivir no Betanzos do século XIII, no Lugo do século XIV e na Cangas do Morrazo do XVII, engadíndolle o feito de seren mulleres nun mundo de homes.
Non se pretende facer historia “compensatoria” falando destas tres mulleres concretas, senón de reivindicar a visibilidade das mulleres no devir histórico ao igual que aquilo de que “o pobo que non coñece a súa historia está condenada a repetilo”. E isto poderiamos estendelo á historia social, á historia das mulleres como parte integrante dunha sociedade que, por diversos motivos, as silenciou. Reivindicar as súas vidas, fazañas e movementos nas diferentes etapas da Historia, fará que as mulleres contemporáneas teñan referentes máis que suficientes para seguir cara ao camiño da igualdade como cidadás de pleno dereito.