Entradas

Falece a escritora Xohana Torres

Apenados nos atopamos hoxe en Baía pola triste noticia do falecemento en Vigo de Xohana Torres aos 85 anos. Segundo destaca a Real Academia Galega no comunicado do seu pasamento “a súa é unha das voces máis destacadas das letras galegas contemporáneas que medraron na posguerra, cuxa obra abrangue a poesía, a narrativa, o ensaio e a literatura infantil. A autora contribuíu co seu labor como escritora, mais tamén noutros espazos como o radiofónico, á reconstrución cultural de Galicia e á defensa da súa lingua”.

Xohana Torres naceu en Compostela o 22 de novembro de 1931 e criouse en Ferrol, onde estaba destinado como mariño o seu pai. A súa vocación literaria manifestouse cedo e publicou os seus primeiros versos sendo adolescente na revista do instituto. En 1955 recibiu o primeiro premio de poesía da Asociación da Prensa de Vigo, que compartiu con Celso Emilio Ferreiro, por A nosa primavera: toxos, e en 1957 publicou o seu primeiro libro, Do sulco (1957), na colección de poesía Illa Nova de Galaxia.

Como poeta, publicou tamén Estación ao mar (1980), Premio da Crítica española en 1981, Tempo de ría (1992) e Poesías reunidas (1957-2001), así como Elexía a Lola (2016). Como dramaturga, destacan as súas contribucións ao teatro da posguerra con A outra banda do Iberr (1965), gañadora do Premio Castelao do Teatro Galego da Agrupación Cultural O Galo, e mais Un hotel de primeira sobre o río (1968). Asinou tamén a novela Adiós, María (1971), Premio Galicia do Centro Galego de Buenos Aires, e, xa no eido da literatura infantil, Polo mar van as sardiñas (1968) e Pericles e a balea (1984).

Fonte: RAG

Celebramos o Día da Narración Oral con Paula Carballeira e A Burra Ramona na Libraría Biblos

A Burra Ramona, o último libro publicado de Paula Carballeira  foi o conto elixido por Baía Edicións
para conmemorar este día tan sinalado, coincidente coa entrada da primavera. Paula fíxonos pasar unha boa tarde e animounos a participar, mesmo cantando, pois Paula entende a narración como un acto colectivo.

Xosé Tomás fixo o posible por seguila coas ilustracións, cousa non doada e amosounos como a imaxe pode acomnpañar a palabra de forma armoniosa. Ao final, Tomás animounos a reinterpretar as cores do libro, que levamos para a casa en pequenas láminas para colorear.

Como é habitual neles, a Libraría Biblos estaba perfectamente prepararda para a ocasión, cunha exposición coas láminas do libro.

Grazas desde Baía pola tarde tan estupenda, da que deixamos algunhas imaxes.

Paula Carballeira visita Betanzos coa Burra Ramona, así conmemoramos o Día da Narración oral

Na libraría Biblos será recibida polo ilustador, Xose Tomás. Paula contaranos a historia da burra e Tomás amosará como a debuxou.

Así conmemoramos o Día da Narración Oral, 20 de marzo, cuns días de retraso porque a Burra está cansa.

O sábado 22 ás 18:00 horas na libraía Biblos; estades tod@s convidad@s.

A Burra Ramona, en Santiago, da man de Paula Carballeira e Xosé Tomás

Deixamos algunha imaxes da presentación na tenda Nikis en Santiago, con Paula Carblleira e Xosé Tomás estreado a camiseta de Ramona!

Mentres que Paula contaba a historia da burra e nos facía traballar a tod@s as presentes, Xosé Tomás afanábase en seguirlle o ritmo e debuxar, tarefa non doada!!!

Nenas e nenos con máscaras seguían tamén a historia, mesmo axudaban a recreala. A tod@s nos gustou moito Ramona!

Agora a prepararnos para a seguinte presentación, o sábado 22 en Betanzos e sei que irá Ramona.

 

 

 

Despois do Día de Rosalía, contamos con Paula Carballeira e a Burra Ramona

Despois de recordar a Rosalía e o que significa nas múltiples conmemoracións que do seu Día se fixeron, toca seguir a divulgar e gozar coa nosa cultura.

E que mellor maneira que cunha sesión de narración ao vivo de Paula Carballeira, acompañada con debuxos, tamén ao vivo, de Xosé Tomás presentano A Burra Ramona? Só falta a burra ao vivo.

Este xoves ás 18:00 h na tenda Nikis de Santiago de Compostela (Preguntoiro,26) onde ademais de pasar un bo momento con Paula e Tomás, poderás facerta co libro e a camiseta de A Burra Ramona.

Agardámoste, de seguro que non te decepcionará este burra que gusta de mirar o ceo.

 

Coñecemos un pouco máis a Andrea Maceiras

A coruñesa Andrea Maceiras é licenciada en Filoloxía Hispánica e Filoloxía Galega. Recibiu en 2010 o cuarto Premio Meiga Moira de Literatura Infantil e Xuvenil, que convoca Baía Edicións, pola súa obra Violeta tamurana. Unha obra que cualifica como unha “alegoría contra o racismo” na que advirte os seus lectores de que “quen sustenta o dominio sobre os pobos o fai mantendo a ignorancia e o temor ao descoñecido e ao diferente”. Ademais desta obra, publica en 2012 outra coa que procura, tamén nesta ocasión, romper cos tabús e achegarnos a unha realidade vista aínda co receo pola sociedade, O segredo do lagarto arnal. Entrevistamos a Andrea Maceiras para coñecela un pouco máis!

  • Bos días Andrea, cóntanos… cando empezaches a escribir?

Comecei a escribir nas portas da adolescencia. Nun momento dado decateime de que era posíbel situarme do outro lado das letras, como quen repara por vez primeira na existencia dunha ponte sobre un río caudaloso e, nunha intuición fascinada, sábese capaz de chegar á outra orela. Foi un proceso de evolución natural que se viu afectado por estímulos externos: a posibilidade de participar en certames literarios para xente nova (como o de Cambre ou o “Viaductos” de Redondela) foi moi importante. Desde entón, a literatura converteuse en algo imprescindíbel miña maior arela foi transitar as súas dúas beiras tanto canto fose posíbel: a través da lectura, da escrita,da miña vida académica e laboral.

  • Tiveches algún referente ou estilo que che gustase en particular?

Os meus primeiros referentes foron os da literatura pensada para nenos e mozos da que eu gozaba inmensamente como lectora. Tiven a gran sorte de poder ler, sendo moi nova, a moitos escritores que comprendían a necesidade dunha literatura concibida para os máis xoves: desde os membros da xeración Lamote, como Agustín Fernández Paz ou Xabier Docampo, ata Roal Dahl e Michael Ende, pasando por autores como Andreu Martin, Maria Gripe, Ruíz Zafón e moitos outros. Supoño que o feito de lembrar con gran viveza e agarimo aquelas lecturas fai que me sinta moi cómoda escribindo LIX.

  • Cando e por que xurde Violeta tamurana? Foi a túa primeira obra publicada?

Violeta tamurana é unha obra especial. Xurdiu naquela primeira etapa e foi evolucionando ata o momento no que a escribín, anos despois, de modo que conviviu moito tempo comigo. A novela en si mesma é unha metáfora de moitos aspectos do noso mundo e, como tal, inspírase na observación da realidade. Porén, non foi  a miña primeira obra publicada: tres anos antes vira a luz Proxecto Bolboreta, obra gañadora do I Certame Literario do Concello de Soutomaior, da man de Xerais.

  • É unha historia de aventura e fantasía, mais introduces moitos temas de actualidade como os conflitos xeracionais, a preocupación ecoloxista… cóntanos que nos podemos atopar na obra?

Violeta tamurana recrea un mundo violeta, ficticio só nalgúns aspectos e moi real noutros. Na obra contrástanse dous mundos moi diferentes: o do Arquipélago Perdido, de carácter tradicional e tribal, e o do Continente Luminoso, desenvolvido e tecnolóxico. No desequilibrio existente entre ambos son fundamentais problemas como o racismo, a manipulación da información ou a devastación da natureza a mans do home. Pao, o heroe da obra, emprende unha arriscada viaxe desde a súa illa natal ata o outro extremo do mundo, coa intención de deter a destrución do seu fogar e das extraordinarias flores que alí medran: as tamuranas. O inconformismo da mocidade, a busca de respostas e, sobre todo, a defensa da identidade propia son outras cuestións moi presentes na novela.

  • E despois desta magnífica obra que recibiu o Premio Meiga Moira de Literatura Infantil e Xuvenil 2010, publicas no 2012 O Segredo do lagarto arnal. Cando xurde a idea desta obra?

O segredo do lagarto arnal xorde da experiencia do paso do colexio ao instituto e afonda nos cambios, medos e esperanzas desta nova etapa. A este proceso, que é común para a ampla maioría dos rapaces, engádense outras cuestións. David, o protagonista, está preocupado polo divorcio dos seus pais e estraña moito a aldea, que identifica coa felicidade da infancia. Neste momento de inestabilidade precisa un referente vital: o seu curmán Marcos, varios anos máis vello ca el e co que mantén unha relación fraternal. Porén, hai catro anos que non sabe del e a súa familia garda silencio ao respecto.O segredo da obra ten moito que ver co descubrimento do mundo, con ese espertar asociado ao inicio dunha nova etapa, coa capacidade de tomar decisións e de ser un mesmo, sen deixarse intimidar, a pesar das circunstancias.

  • Pensas que as mozas e os mozos poden sentirse identificadas coa obra?

A obra aborda moitos conflitos cos que pode atoparse calquera rapaz nesta idade: desde as amizades, as ilusións ou os desenganos ata cuestións de maior gravidade como o acoso escolar e a marxinación e persecución daqueles que son vistos como máis débiles pola sociedade… A novela fala de atreverse a ser diferente e… quen non se sentiu diferente algunha vez?

  • Tratas moitos temas de actualidade: o divorcio, os segredos familiares etc. consideras importante tratar este tipo de temas na literatura xuvenil?

A literatura xuvenil procura atraer os intereses do público mozo, mais estes son moi diversos. As historias afastadas da vida cotiá, xa sexa porque son distantes a nivel xeográfico ou porque recrean mundos de ficción, apelan á curiosidade e ofrecen moitas posibilidades de evasión. No entanto, os relatos que se centran en aspectos máis próximos poden resultar interesantes porque permiten unha maior identificación e dan pé á reflexión sobre cuestións do día a día que non sempre son tan intranscendentes como parecen. O verdadeiramente importante é conectar cos lectores e lectoras tratando de ofrecer historias que inspiren e entreteñan porque estas son as funcións orixinarias e primixenias da literatura.

  • En 2013 publicas Nubes de evolución, na que segues tendo en conta a actualidade e nos indicas que somos nós quen podemos virar a nosa historia e loitar para dar as costas a decepcións e enganos. Que pretendes con esta obra?

Nubes de evolución é unha historia intimista de fríos e soidades.Os seus personaxes principais teñen en común unhas vidas imperfectas que non encaixan na sociedade tal e como está concibida: unha moza de dezanove anos cunha filla pequena, un rapaz problemático e un profesor de secundaria viúvo e frustrado coa súa profesión. Os tres frecuentan a cotío unha estación de autobuses e é nese espazo impersoal e húmido onde se produce o seu encontro. A novela fala das pequenas cousas que son capaces de mudar o noso xeito de ver o día a día, de saber poñerse na pel do outro, da capacidade de transformar os lugares que habitamos e, sobre todo, da vontade de mudar as cousas para conseguir os nosos propósitos.

  •  Poderías indicarnos cales son as túas autoras e/ou autores favoritas/os?

-Quizais porque durante a miña formación tiven a oportunidade de ler a moitos autores clásicos, na actualidade o meu interese pasa por obras máis contemporáneas e achegadas a min no tempo: Murakami, Milan Kundera, Paul Bowles, Orhan Pamuk, Christa Wolf, Clarice Lispector, Amin Maalouf, Don DeLillo… En Galicia considero que temos unha LIX de gran calidade e hai moitas obras coas que gozo moito, como as de Marcos Calveiro ou Ledicia Costas, por poñer algún exemplo. Despois hai textos aos que regreso con frecuencia porque nunca se esgotan, como os de Carlos Casares ou Marica Campo. As miñas lecturas pendentes son igualmente variadas: desde o novo de Pedro Feijoo ata o último de Kazuo Ishiguro. Interésame estar ao día e explorar as novidades.

  • Que farías para fomentar a literatura xuvenil?

-Aínda que en principio poida parecer paradoxal, sabemos que na actualidade os rapaces e rapazas len e len moito e sabémolo porque hai moitos fenómenos de libros que acadan gran repercusión nos medios, o que quere dicir que detrás deles hai un público que desexa historias. Por desgraza no mundo no que vivimos o que non está exposto á vista de todos aparentemente non existe. Nas grandes superficies, que é onde cada vez máis mercan libros os mozos e mozas, a literatura galega está moi difícil de localizar e ocupa espazos moi reducidos. É unha cuestión de visibilidade. Con toda probabilidade os adolescentes aceptarían de forma natural que nos andeis de libros xuvenís se mesturasen os de distintas linguas e literaturas. Esta percepción baséase no feito de que nos clubs de lectura dos institutos (que fan un enorme labor a moi distintos niveis) as lecturas están moi repartidas entre as distintas literaturas porque os profesores se encargan de darlles visibilidade a todas elas.

  • Como ves hoxe en día a situación no mercado editorial?

Vivimos tempos difíciles en todos os ámbitos. Loxicamente os problemas económicos que afectan á maior parte da poboación teñen o seu reflexo tamén neste sector. A pesar diso, as editoriais galegas apostan polo futuro, facendo esforzos por integrar e integrarse nas novas tecnoloxías e iso propicia o interese dos lectores. Como autora, considero que un dos grandes acertos das editoriais galegas é a creación e mantemento de premios literarios que ofrecen moitas posibilidades para calquera escritor, pero sobre todo para aqueles que estamos comezando.

Grazas Andrea! Foi un pracer!

Un souto do Incio levará o nome da escritora Marica Campo

O Incio é a terra da escritora Marica Campo e alí, a partir do día 15 de xuño,  un souto levará o seu nome, un espazo no que a natureza se impón e que a veciñanza coñece como campo de festas. Será cando se desenvolva a xornada coa que cada ano a AELG homenaxea a un escritor ou escritora na súa terra. Desta volta, Marica Campo volve ao Incio para partillar coa veciñanza e a república das Letras nunha homenaxe á autora que pasou os seus primeiros e inesquecíbeis anos no Val do Mao.

A xornada comezará por volta das 11.30 cando na Casa do Concello se lle entregue a letra E, da AELG, nun acto no que participarán a alcaldesa do Incio, Laura Celeiro, e o presidente e a secretaria da asociación, Cesáreo Sánchez e Mercedes Queixas. O profesor Xosé Ramón Freixeiro Mato será o encargado da laudatio que responderá a propia Marica Campo. “Na súa traxectoria literaria e cívica transparece o firme compromiso coa Galiza, patria asumida e sempre reivindicada, e coa causa da xustiza e da solidariedade. Espírito libre, aberto e xeneroso, Marica Campo comprométese en cada texto coa calidade e dignificación artística da lingua, máis outra forma, en fin, de fidelidade e amor á Terra” destaca Xosé Ramón Freixeiro Mato nun fragmento da que será a súa intervención.

O Val do Mao na memoria

Ás 13:00, coa plantación dunha camelia, árbore escollida pola escritora, a descuberta do monólito conmemorativo e a placa que bautizará o Souto, o Campo da Festa do Val do Mao quedará para sempre vencellado á escritora, que cede o nome a un dos espazos máis queridos pola súa veciñanza. Á seguir desenvolverase un xantar de confraternidade aberto, para o que compre se anotar no teléfono 981133233 ou no correo oficina@aelg.org.

A escritora lembra na súa autobiografía publicada na ficha da páxina da AELG os veráns de cativa no Val do Mao que, na memoria, agroman como “un espazo para a liberdade e as aventuras infantís. Dese tempo, son as “mil e unha trasnadas” protagonizadas polas sete irmáns máis o irmán e un curmán que compartían xogos de verán.

Naceron alí tamén os primeiros escritos dunha autora que conta xa cunha ampla e recoñecida bibliografía na que visita diversos xéneros, da poesía á narrativa, pasando polo xornalismo ou o ensaio. “Eu, xa de moi nena, escondíame nun pombal que había no fondo da horta para escribir historias que me inspiraban as cancións que escoitaba na radio ou no gramófono ao que lle había que dar manivela”, lembra no seu relato autobiográfico a escritora que é tamén autora de numerosas letras de cancións.

Fonte: SermosGaliza

O anteproxecto de Lei de Propiedade Intelectual elimina os dereitos de autoría do libro educativo

O presidente de CEDRO, Pedro de Andrés, asegura nunha entrevista realizada para blog da entidade, que o anteproxecto de Lei de Propiedade Intelectual acaba cos dereitos de autoría para os libros educativos, pois non se contempla a compensación de autores e editores, asegurando que supón unha expropiación.

Os autores e editores recibirán  xa un 70% menos durante este ano e as actividades de CEDRO quedaron reducidas á mínima expresión, explica  De Andrés, afirmando que a situación actual supón unha clara discriminación dos autores e editores españois en relación aos doutros países do entorno, onde dispoñen de fortes sistemas de propiedade intelectural. Esta realidade tamén vai afectar á sociedade no seu conxunto pola merma da creación, a renovación e a innovación.

Fonte: AGE

Ramón Nicolás e Begoña Caamaño gañan os premios AELG de ensaio e narrativa

A Asociación de Escritores en Lingua Galega (AELG) celebrou este sábado a súa Gala das Letras, na que volveu entregar os premios ás mellores obras publicadas durante o último ano logo da elección dos gañadores realizada polos 420 socios da agrupación.

Morgana en Esmelle, de Begoña Caamaño, recibiu o premio á mellor obra narrativa. Un novo premio para o segundo libro da autora, tras os da Asociación Galega de Editores, o Premio da Crítica Española e o Losada Díeguez. Ademais, o Caderno da Crítica, de Rramón Nicolás, foi elixido como o mellor blog literario. O autor tamén foi o gañador na categoría de ensaio por Onde o mundo se chama Celso Emilio Ferreiro.

En canto ao galardón do xornalismo cultural, a premiada foi Ana Romaní, en recoñecemento á súa traxectoria na radio desde o Diario Cultural da emisora pública e que leva emitindo desde 1990. No de tradución, Darío Xohán Cabana por Cancioneiro, seguido das Rimas dispersas, de Petrarca. Banqueiros, de Edicións Laiovento, foi o distinguido no apartado de teatro.

Por outra banda, no apartado de poesía, o premio foi ex aequo para Os ángulos da brasa, de Manuel Álvarez Torneiro, e Boca da cobra, de Francisco Salinas Portugal, mentres que como mellor obra de literatura infanto-xuvenil foi escollida O corazón de Xúpiter, de Ledicia Costas.

Tamén se concedeu por primeira vez o galardón Mestres e Mestras da Memoria, un recoñecemento que foi para Manuela Cortizo Medal e Ángel Rivas Veiga pola súa “dedicación exemplar á transmisión oral dos saberes e valores da nosa cultura popular tradicional”, segundo xustificou o xurado.

Os  humoristas gráficos Siro López, Xaquín Marín, Pepe Carreiro, O Carrabouxo e Gogue levaron a distinción Bos e Xenerosos, mentres que Lídia Jorge recibía a súa distinción de Escritora Galega Universal. Por último, as asociacións culturais que naceron nos anos 60 e 70 e que continúan vivas foron merecedoras do Premio Institucións por contribuír á divulgación da lingua e a cultura.

Fonte: Praza

Foto

RUÍDO BRANCO, de Cris Pavón

O relato Ruído Branco, galardoado co 2º Premio do IV Premio de Relatos Mulleres Progresistas está recollido no libro OBRAS BREVES DE IMAXINACIÓN. O Premio de Relatos Mulleres Progresistas foi convocado por vez primeira no ano 2006, vindo substituír o xa veterano de Novela, cun obxectivo moi claro:  animar e fomentar a escrita de narrativa en galego por mulleres, e nada mellor para isto que facer esa convocatoria desde o formato do relato, verdadeiro banco de probas de todo tipo de argumentos e voces e de maior poder de convocatoria para todas aquelas que algunha vez pensaron en contar algunha historia en negro sobre branco.

O resultado final e concreto é este recompilatorio: quince pezas breves dun total de once autoras entre gañadoras, finalistas e mencións especiais do I, II, III e IV Premios, que veñen amosarnos a riqueza temática e de estilos da narrativa galega escrita por mulleres, pero, sobre todo, que veñen dar forma e corpo a un entusiasmo compartido.

 Cristina Pavón recorda no espazo XUNTANZA DE ESCRITORAS o seu relato RUÍDO BRANCO, no espazo de LITERATURA E CIENCIA.

RUÍDO BRANCO