Entradas

II Encontro Internacional de Cadernos de Viaxe

Miguelanxo Prado presentaba onte en Compostela o II Encontro Internacional de Cadernos de Viaxe que dirixe. Compostela Ilustrada celebrarase na capital galega entre o 9 e o 12 de novembro vindeiros a integrar no seu programa obradoiros, exposicións, presentacións e clases maxistrais. Entre os convidados destacan autores de renome internacional como Munehiro Ikeda, que protagoniza unha exposición sobre o caderno de 400 páxinas que realizou durante a súa peregrinación a Santiago nos anos 80. O recente Premio Nacional de Ilustración, Alfredo será outro autor homenaxeado cunha exposición monográfica. Xunto a eles Jorge Arranz, Fernanda Lamelas, Isabell Seidell, Joaquín González Dorao ou Mr. Zê son algúns dos autores que participarán neste encontro.

Fonte: Culturagalega

Convocado o Premio Internacional de Ilustración

A finalidade deste certame é escoller a ilustración do cartel da XIX edición do Salón do Libro Infantil e Xuvenil de Pontevedra, que se celebrará no Pazo da Cultura da cidade entre o 6 e o 29 de abril de 2018 e que terá a temática central de: MULLERES DE CONTO.

A ILUSTRACIÓN GAÑADORA será premiada con 3.000 €.

Coa imaxe gañadora e as 12 finalistas farase unha exposición durante o Salón e a área de Cultura da Deputación de Pontevedra editará un catálogo en forma de calendario do libro e da lectura 2018.

Prazo de entrega: 5 de novembro de 2017.

Máis información

Este sábado 30 de xaneiro celebramos o día da ilustración

O sábado 30 de xaneiro celébrase O DÍA DA ILUSTRACIÓN en toda Galicia. Esta data, que coincide co nacemento de Castelao, bibliotecas de todo o país desenvolven actividades xa desde este xoves 28. O programa que desenvolve a Consellaría de Cultura nestes centros inclúen obradoiros, exposicións, presentacións de obras e encontros con ilustradores e ilustradoras. Jaime Asensi, Noemí López, a Asociación Chéspir, Aurora López, Óscar Villán ou Ángela Curro entre outros. En Compostela, as actividades terán como protagonista a Eugenio Granell, mentres en Pontevedra xirarán arredor de Luís Seoane. A coincidir coa efeméride, a Asociación Galega de Profesionais da Ilustración presentará o seu catálogo Novas olladas sobre os clásicos universais, xunto co proxecto Guía Ninja do Ilustrador.

Fonte: Culturagalega

A burra Ramona

A burra Ramona, un bo día, deixa de traballar e decide que quere voar. A súa decisión vai influír nunha chea de personaxes que, colaborando con ela, van conseguir realizar os seus soños aprazados e mesmo desouvir os mandados do exército e do rei.

MÁIS INFORMACIÓN

Coñecemos un pouco máis a Xosé Tomás

Xosé Tomás (Betanzos – A Coruña, 1971), é ilustrador, humorista gráfico e profesor de inglés de ensino secundario no IES Melide (A Coruña, España). O seu campo de traballo diversifícase en diferentes campos: o groso da súa obra sitúase na ilustración infantil e xuvenil, con títulos como O caderno azul (Xerais, Vigo), El niño que teníamiedo de los robots / El robot que teníamiedo de los niños (Edebé, Barcelona) María é Maior (Baía, A Coruña), O pirata Metepata (Baía, A Coruña), Sabeliña e os ratos (Galaxia, Vigo), Contos de reis e de nadal (Xerais, Vigo), O afundimento do Tiránic (Baía, A Coruña), Misterio en Guernica (Baía, A Coruña), O soñador (Baía, A Coruña), Un fantasma en el colegio (Edebé, Barcelona), O monstro dos Ancares (Galaxia, Vigo), Orballo da mañá (Baía, A Coruña),Un marciano neste mundo (Baía, A Coruña), O lume dos soños (Baía, A Coruña), O tempo ao revés (Baía, A Coruña), Boasorte (Baía, A Coruña), Carolina e os caracois (Baía, A Coruña), Flis-fli-ris-flas (Galaxia, Vigo), Cando eu saiba ler (Galaxia, Vigo), O arco da vella (Xerais, Vigo), El gran libro de relatos de Piratas y corsarios (Parramón, Barcelona), Rodribico e a noite (Baía, A Coruña), Rodribico aprende a voar(Baía, A Coruña), Rodribico e o mar(Baía, A Coruña), Rodribico vai ao circo (Baía, A Coruña), Rodribico visita a cidade (Baía, A Coruña), Antón, si tal! (Baía, A Coruña), Chispo, o esquío que venceu ao frío (Galaxia, Vigo), O souto escuro e perigoso (Xerais, Vigo), Os amigos de Santi(Galaxia, Vigo), Vou ter un irmán (Galaxia, Vigo), Jo de majorvull ser… (Bromera, Valencia), Lluvia de ranas (Planeta, Barcelona), e outros. Actualmente, xunto con Miguel Vázquez Freire crea a escola de ilustración “O neno amarelo” que, xunto co apoio de Baía Edicións e o Colexio San Narciso de Marín, promoven un espazo de formación no que a ilustración e a técnica se dana man coa palabra, a teoría e a literatura co álbum ilustrado como referente. Máis información

  • Bos días Xosé Tomás, cóntanos… cando empezaches a ilustrar?

Profesionalmente, aló polo ano 98, aínda que era algo que facía dende pequeno, supoño que coma todos os que se adican a isto.

  • Tiveches algún referente ou estilo que che gustase en particular?

Eu creo que sempre me atraeron estilos variados, porque cada un pode expresar cousas dunha maneira diferente. Encántame o debuxo expresionista cando a historia o pide, pero igualmente me fascina a cor impresionista, mesmo naturalista. Sempre me chamou a atención o feito de non cinxirse a unha tendencia ou estilo, de non encorsetarse.

  • Cales son as túas ilustradoras e/ou ilustradores favoritas/os?

Puf, moitos, e por moitos motivos. Ás veces compro un libro de Shaun Tan pola súa poética visual, polos seus mundos dentro doutros; admiro fondamente (como non!) a Miguelanxo Prado porque a cor das súas imaxes é tan estimulante que convida a deterse tempo e tempo en cada viñeta;  a Asun Balzola pola fraxilidade intencionada; ao noso Xaquín Marín pola contundencia da liña; a tantos e tantas!

  • Que é o máis che gusta do teu traballo?

Bueno, dende o punto de vista persoal, é unha auténtica catarse: creas mundos, espantas medos, e baléiraste de enerxía sobrante. Dende o punto de vista artístico é sempre un reto, sobre todo porque non é un traballo solitario: colaboras con escritores/as, e eu sempre procuro que ese traballo en equipo sexa real. En cada libro aprendo moitísimo do autor ou autora do texto, e trato de dar un pasiño máis en cada nova obra.

  • Algo que sempre me interesou foi o tema da inspiración: como fas? Acodes a algún dos teus referentes?

Cando cae nas miñas mans un texto (se hai texto, porque pode non habelo), primeiro léoo, degústoo, e cando o remato, péchoo e digo: “Agora comeza outra obra”. Cada libro pide algo diferente, unha especie de ADN exclusivo. Non me gusta repetirme, entón trato de buscar en cada nova aventura unha inspiración nova tamén: unha identidade cromática propia, unha metalinguaxe engadida, un desbordamento de historias novas, unha represión nos recursos,… E resulta curioso: mentres debuxo un libro, escoito obsesivamente unha música diferente, ata que o remato. De maneira case hipnótica axúdame a concentrarme, a afondar máis e máis nesa identidade, a meterme a fondo nel. E hoxe podería facer unha lista das músicas que asocio a cada libro: Van Morrison, Mozart, Madredeus, Swingle Singers,…

  • E, en cuestión, de tempos… canto che leva facer un debuxo?

Depende moito. Non tanto da complicación do mesmo (que tamén) como de que teña claro o que vou facer. Boto máis tempo dándolle voltas ao estilo e a esa concepción previa da nova obra case que realizándoa. Unha vez que chego á idea desexada, lánzome rápido a ela.

  • Normalmente, cres que a ilustración e o texto deben ir da man?

Creo que deben dialogar, enriquecerse mutuamente, pero sen escravitudes. O formato álbum ilustrado permite á ilustración ter vida propia, mesmo voar sobre o texto e recrear novas historias que non están nel, pero que tampouco o desdín.

  • Cando creas ou ilustras un libro, utilizas as túas vivencias e as dos teus achegados?

Moitas veces. Eu sempre penso que non podes facer unha ilustración emotiva se non che pasa a emoción polo corpo. E como iso todo. Ter fillos pequenos sen dúbida axuda para comprender e empatizar co lector infantil.

  • A cal das personaxes que creaches lle tes máis cariño?

Vexo, por exemplo, en Rodribico, a ese personaxe curioso, cos ollos abertos, que aprende de todo, e síntome feliz de terlle dado forma. Tamén unha burra, que sairá publicada en breve, Ramona, pola súa machacona forza de vontade. Pero tamén personaxes de banda deseñada, como a nena Nawal, de “Nómades”, símbolo da esperanza ante a dor do desarraigo.

  • Con Baía, realizaches un lote de libros? Con cal te quedarías?

Ademais de Rodribico, quero moito ao Pirata Metepata, porque non deixa de ser un torpe simpático. Ao final dáse conta de que ten que cambiar de táctica, e rectificar non está nada mal. Tamén, da triloxía escrita por Vázquez Freire, me sinto identificado con Xurxiño, que quere ser pintor, e loita e loita por poder ser quen realmente é.

  • Tiveches problemas con algunha autora/autor para crear as ilustracións dos libros?

A verdade é que non. Sempre tiven unha relación moi enriquecedora con eles e elas, e por iso sempre procuro discutir o proxecto, saber que pensan, que senten, especialmente cando se trata dunha obra moi ilustrada.

  • Neste momento, se alguén quere debuxar, que bases ten que ter para dedicarse profesionalmente?

Eu son autodidacta. Son un filólogo que ilustra textos. E co tempo deime conta de que o fundamental, como pasa na música, por enriba da técnica, está na paixón comunicadora. Todo o demais é posible, asequible, mellorable. Pero a esencia dun ilustrador está en chegar ao lector, en emocionar, en perturbar, en “tocar” a que le a túa imaxe.

  • Consideras que faltan espazos de formación para as ilustradoras e ilustradores?

Existen centros públicos e privados para formarse en ilustración. Pero se te adicas ao mundo específico da ilustración de libros, e aínda máis específico de libros para nenos, entón hai que ir máis aló. Porque un neno é un ser nunha etapa evolutiva concreta, que hai que ter en conta, a todos os niveis. E a propia sintaxe do libro ilustrado, os formatos, a relación coa literatura. Creo que falta algo de especialización nese campo moi concreto. Pero iso pasa en todo: eu cando rematei Filoloxía cría saber un pouco de todo, pero non moito de nada.

  • Agora mesmo estás de cheo nun novo proxecto, non? O proxecto de O Neno Amarelo? Como nace ese proxecto?

Nace da reflexión a pé de rúa (bueno, a pé de centros de ensino) con Miguel Vázquez Freire. El e mais eu, que xa levamos uns seis libros xuntos, temos reflexionado moito sobre as carencias do noso sistema educativo de cara á expresión visual, á creatividade,… E comprobámolo en multitude de obradoiros, encontros, debates, etc. que temos organizado xuntos. Chegamos á conclusión de que para ilustrar un libro primeiro hai que facer algo de filosofía. E despois debuxar.

  • Por que ese nome? O Neno amarelo…

É unha homenaxe a “Yellow Kid”, o primeiro personaxe de banda deseñada, nado a finais do s. XIX nos Estados Unidos.

  • Vedes futuro neste novo proxecto? Como se está recibindo a formación por parte do alumnado?

Bueno, estamos seguindo un programa moi denso, e tratamos de abordalo con paixón e moita entrega. Non queremos defraudar ás persoas que acoden a formarse, a buscar maneiras de entrar neste mundo. Agora estamos iniciando cun curso intensivo de tres meses, con proxecto final, e a posibilidade de que un dos alumnos ilustre un libro, precisamente, con Baía Edicións. Pero queremos ir máis alá: dar máis oportunidades aos demais, abrirlles portas no mercado editorial, darlles visibilidade. Volveremos ofertar este mesmo curso nunha segunda quenda para o 2014, e queremos tamén abrir o abano a outros temas, en formato monográfico.

  • Como ves o papel da ilustración galega neste momento?

En efervescencia. A pesar do pau da crise ao mundo editorial, a creatividade non merma, e cada vez hai máis profesionais, que se asocian, por exemplo á AGPI.

  • Como ves hoxe en día a situación no mercado editorial?

Moi, moi tocado. Pero supoño que tamén reinventándose, o cal pode ser algo moi bo para todos. Novos formatos, diversidade de medios, fusión do libro coa música e o teatro e a performance, … Un momento difícil pero moi apaixoante.

  • Se queres comentarnos algo máis sobre ti ou sobre as túas obras deixamos este oco….

É un pracer que deades voz aos que normalmente só damos imaxes. Graciñas.

Grazas a ti, Xosé Tomás! O pracer é noso!

O humor gráfico será o eixe do X Encontro Galego de Ilustración

O Encontro Galego de Ilustración, que organiza cada ano a AGPI, chega o sábado 26 de outubro á súa décima edición, circunstancia que se celebrará con actividades especiais. O lugar do Encontro será, como sucedeu nas anteriores ocasións, o Centro Cultural Fundación Novacaixagalicia en Santiago (rúa do Vilar 19, 15705 Santiago de Compostela). O título, «Armados de humor», quere pór de relevo a capacidade da profesión para afrontar con filosofía a situación de crise actual, ao tempo que sinala a temática desta edición, o humor gráfico.

O Encontro propiamente dito será pola mañá, con actividades abertas a todo o público interesado e totalmente gratuítas. Ás 10:15 h farase a presentación oficial, e logo dela comezará unha charla de Manel Fontdevila. Despois dun pequeno catering de café para os presentes, ás 12:00 retomarase a actividade coa mesa redonda «Armados de humor», que contará coa presenza de Xaquín Marín e Luís Davila, e será conducida por Santy Gutiérrez.

Ás 13:30 farase un acto de homenaxe a Suso Cubeiro, que pola súa traxectoria profesional como pioneiro do sector profesional da ilustración en Galicia e por ser membro fundador e un dos máximos impulsores da AGPI será nomeado socio de honra.

A mañá terminará co tradicional Fotomatón de todos os presentes, na praza da Quintana. Xa pola tarde decorrerá a partir das 17:00, no Centro Cultural, a Asemblea Xeral, só para os socios da AGPI.

Finalmente, ás 22:00 h comezará a Festa do Décimo Aniversario do Encontro Galego de Ilustración, que terá lugar no pub Cachán Clube (rúa dos Loureiros 16, 15782 Santiago de Compostela). Nela haberá presentación do novo número do fanzine Compota de Manatí, un concerto do grupo de blues e soul Banda Aparte, sorteos e concursos, ademais de cervexas e descontos nas copas para socios da AGPI. A festa estará aberta a todas as persoas, e a entrada será tamén gratuíta.

O programa completo do Encontro pode lerse ou descargarse nesta ligazón.

Ilustración do cartel: Xaquín Marín.

 Fonte: AGPI

Xosé Tomás fala da escola da ilustración O Neno Amarelo

Hai uns días botaba a andar en Compostela a escola de ilustración O Neno Amarelo, da man de Xosé Tomás, Miguel Vázquez Freire e Diego Rosales. É a segunda experiencia deste tipo en Galicia, despois de que o pasado ano Kiko da Silva puxese en marcha O Garaxe Hermético, máis centrado no mundo da banda deseñada.

As clases, ás que asisten un ducia de alumnos e alumnas, algúns profesionais e outros afeccionados con interese en afondar nesta práctica, comezaron o pasado venres e desenvolveranse semanalmente. No programa chama a atención a importancia dos contidos teóricos, que suman a metade das horas das clases. Como nos di o ilustrador Xosé Tomás: “é preciso reflexionar teoricamente antes de lanzarse a debuxar. Consideramos que cada libro, cada proxecto, debe ter un adn particular, un conxunto de elementos identitarios que o fagan totalmente diferente a outros”.

O curso contará con algunha master class, por exemplo unha a cargo de Xabier Docampo e Xosé Covas, que falarán da súa “parella consolidada de escritor e ilustrador”. Ou outra na que participarán Belén López Vázquez (directora de Baía Edicións) e Mercedes Cerdeiras (responsable da Biblioteca Municipal Infantil da Coruña). Precisamente Baía Edicións colabora coa escola ofrecéndolle a un dos seus alumnos e alumnas a posibilidade de ilustrar de xeito profesional un libro que a editorial publicará o vindeiro ano.

Como nace o proxecto de O Neno Amarelo

O proxecto nace do traballo constante e diversificado en varios campos entre Miguel Vázquez Freire, profesor e escritor, e eu mesmo, como ilustrador e tamén profesor. Levamos moitos anos facendo libros xuntos, reflexionando sobre o propio formato de álbum ilustrado, e temos organizado infinidade de charlas, obradoiros e actos formativos arredor da ilustración, a banda deseñada e a pedagoxía da imaxe en xeral. E a esta inquedanza compartida uniuse a cobertura empresarial que aporta Diego Rosales, guionista de banda deseñada no seu momento (en Golfiño, onde coincidimos os tres), e neste momento xerente do Colexio San Narciso, de Marín.

Por que o nome de O Neno Amarelo?

Trátase dunha homenaxe ao Yellow Kid de Richard F. Outcault, primeiro personaxe oficial de banda deseñada a nivel mundial, que apareceu nos xornais americanos a finais do século XIX.

Galicia leva anos sendo unha potencia en ilustración; faltaban espazos de formación?

En Galicia hai un amplísimo colectivo de ilustradores. E hai escolas que imparten ciclos formativos relacionados coa ilustración. Sen embargo, a ilustración que acompaña a un texto literario (cando o texto existe, pois ás veces o libro non ten palabras) ten uns paradigmas especiais, porque non só complementan a un texto, senón que o poden (quizais o deben) magnificar, ampliar, estender, mesmo rebentar e espallar os seus potenciais. A ilustración nos libros ten unha semiótica particular, narra con imaxes, e todo isto supón un campo de traballo moi complexo, que precisa de cursos específicos. Como todo o que requira especialización, non abonda saber debuxar, nin saber contar historias coa imaxe. É preciso mesmo ter nocións do que é un lector-neno, a estimulación da súa imaxinación, as súas potencialidades e os seus límites, as súas emocións,…

Dades tamén moita importancia ao ámbito teórico. Por que?

Foi unha das primeiras cousas que tiñamos claras: é preciso reflexionar teoricamente antes de lanzarse a debuxar. Consideramos que cada libro, cada proxecto, debe ter un adn particular, un conxunto de elementos identitarios que o fagan totalmente diferente a outros, incluso cando se trate dos mesmos autores. É crucial coñecer o que xa outros fixeron, de onde veñen as tendencias, e saber en que momento histórico nos atopamos. Ademais, dada a propia linguaxe da imaxe, a intuición é unha bendición, pero non sempre se atina. Cómpre facer figuras retóricas visuais conscientemente, controlar a cadencia narrativa da imaxe (como na música), administrar os silencios visuais, falar coas cores, etc.

Podemos falar dun estilo galego de ilustración?

Persoalmente, nunca pensei que algo así existise. É certo que traballamos moito na ilustración infantil, e a través dela falamos de nós, da nosa idiosincrasia como pobo, e a nosa cultura está fondamente plasmada nas imaxes dos libros que se editan aquí. Un estranxeiro podería coñecer Galicia perfectamente lendo unha escolma de obras ilustradas: o patrimonio material e inmaterial, a gastronomía, as paisaxes, as cores que nos rodean. Pero despois cada ilustrador é un universo particular.

A ilustración é sempre nun diálogo co texto? É iso o que a fai tan rica?

Dende O Neno Amarelo cremos fondamente na ilustración como unha obra non supeditada ao texto. Pola contra, son dúas obras que camiñan da man. Non se contradín, nunca, e enriquécense, desbórdanse mutuamente. Hai uns días contábame Yolanda Castaño que, ao traducir ao castelán un libro que fixemos xuntos, a propia ilustración deulle pé a modificar elementos do orixinal, porque na imaxe había cousas non mencionadas no texto, que aproveitou para a nova lingua de destino.

Como está sendo a recepción por parte dos alumnos?

Beo, acabamos de empezar, e esperamos que o noso traballo estea á altura das súas expectativas. Isto irá in crescendo, camiñando cara un proxecto final, que se culminará na publicación dun libro con Baía Edicións por parte dun dos alumnos.

A experiencia terá continuidade?

Esperamos que si. Desexamos facer unha nova quenda deste primeiro curso, e continuar con outras modalidades, entre as que se atoparán os monográficos.

Fonte: Praza