Entradas

Manifestación en Santiago en defensa da sanidade pública

/en /

Miles de persoas saíron este domingo ás rúas compostelanas para defender “unha sanidade pública e de calidade”, así como para rexeitar “os inaceptables recortes” levado a cabo polo Goberno central e a Xunta nesta materia que “poñen en perigo” a atención sanitaria das persoas que “que máis a necesitan”.

Momentos antes de partir a marcha, o voceiro de SOS Sanidade Pública –plataforma convocante–, Manuel Martín, considerou “inaceptable” que o Executivo estatal “pretenda aforrar 7.000 millóns recortando os dereitos sanitarios” dos “xubilados, persoas con minusvalidez ou enfermos crónicos” que “terán que pagar polas receitas, ambulancias ou por elementos como as próteses que necesiten”.

“Hai outras formas de poder facer fronte ao endebedamento sanitario. A sanidade pública non é a culpable do déficit, pois temos un dos sistemas sanitarios máis baratos e eficientes da Unión Europea”, asegurou antes de recordar que o nivel de presión fiscal de España “está 10 puntos por debaixo da media europea, polo que se podería aumentar a presión dos que máis teñen sen mancar os dereitos das persoas que máis necesitan a atención sanitaria”.

Así mesmo, o voceiro de SOS Sanidade Pública alertou de que, “se entran en vigor as medidas que pretende o Goberno, o modelo sanitario será moi diferente”.

Por iso, Martín augurou que “onde a sanidade era un dereito vinculado á cidadanía, algúns colectivos como os mozos maiores de 26 anos ou as amas de casa separadas vano perder”. “Isto é un golpe demoledor á sanidade, só a vontade pública lle pode poñer freo”, sentenciou.

‘SANIDADE PÚBLICA EN PERIGO’

Baixo o lema ‘Sanidade pública en perigo. Defendámola’, miles de persoas partiron ás 12.30 horas da Alameda para demandar o Goberno Estatal e á Xunta de Galicia “que paren os recortes” no Sistema Nacional de Salud e, en particular, no Servizo Galego de Saúde (Sergas), que os manifestantes consideraron “esenciais”.

Na protesta participaron, entre outros, diversos políticos como o candidato á Xunta do BNG, Francisco Jorquera; o secretario xeral do PSdeG, Pachi Vázquez; así como diversos deputados da oposición, membros de sindicatos ou o líder do Encontro Irmandiño, Xosé Manuel Beiras.

Ademais dos numerosos colectivos sanitarios, a marcha tamén foi secundada por outras organizacións de defensa da educación pública co obxectivo de “estar unido” contra os “gánsters que pretenden quitalo todo os cidadáns”.

Precisamente, en declaracións a Europa Press, o secretario xeral da CIG-Ensino e membro da plataforma defensa ensino público, Anxo Louzao cargou contra a “política de desmantelamento e agresión” do Goberno galego contra os servizos públicos.

MARCHA

Durante o seu percorrido, os manifestantes corearon consignas como ‘Feijóo atende, a sanidade non se vende’; ‘E a culpa de quen é?, do Goberno do PP’; ‘Bankia Salvada, sanidade afogada’ ou ‘Hospital privado futuro hipotecado.

Xa na Praza da Quintana, diversas personalidades do mundo da cultura galega, como Xurso Souto, Patricia Vázquez, Uxia Senlle ou María José Silvar ‘Sés’, intentaron “converter o que é unha desgracia” nunha “festa” e reivindicaron a sanidade pública a través de distintas cancións e rodeados de máis de medio centenar de pancartas nas que se puideron ler numerosas consignas en defensa dos servizos públicos.

“A sanidade é a máxima expresión de solidariedade entre cidadáns, por iso non queremos que sexa un negocio, queremos que sexa un dereito”, reivindicou Xurso Souto antes sinalar que mentres que os Gobernos “queren beneficencia” e “nós queremos dereitos”. “Vampiros e especuladores, sacade as vosas sucias mans dos servizos públicos”, avisou entre aplausos.

MANIFESTO

Tras eles, o escritor Suso de Toro pronunciou un manifesto no que lamentou que “se chegara” a un momento no que os cidadáns teñan que saír á rúa para demandar e esixir que “os seus corpos sexan atendidos cando enferman”.

“A este punto chegamos cando os representantes públicos que eliximos, envolvéndose na bandeira da crise, se comezaron a comportar como bombeiros pirómanos”, asegurou antes de criticar que “o Ministerio e a Consellería de Sanidade quitaron a careta de administradores e protectores da saúde para aparecer con rostros de cirurxiáns tolos”.

Neste sentido, considerou que a política sanitaria que levan a cabo estas institucións é “a perversión” da medicina e “un espolio do que é dos cidadáns”. “O que era público pasa a mans privadas, pasa ás súas mans”, acusou.

Fronte a estas cuestións, Suso de Toro recordou que a sanidade pública “é un ben valiosísimo” e erixiu os servizos sociais “no corazón da sociedade”.

Fonte: GaliciaHoxe

Foto: Antonio Hernández

Cincuenta carteis para cincuenta anos

/en /

A comisión que promoveu a inciativa diante da porta da Real Academia Galega. No proxecto participaron once entidades e asociacións reunidas arredor da causa comunal da defensa e dignificación da nosa lingua e cultura propias que nomeamos a continuación: Real Academia Galega, Asociación Galega de Deseñadores, Asociación de Escritoras/es en Lingua Galega, Asociación de Empresarios de Artes Gráficas de Galicia, Torras Papel/Norte Papel, Asociación Galega de Editores, Federación de Libreiros de Galicia, Asociación Profesional de Bibliotecarios Municipais de Galicia, ANABAD – Galicia, Faro de Vigo e a Xunta de Galicia.

Baía Edicións pretende rememorar as cincuenta edicións do Día das Letras incorporando cada día unha nova con catro carteis dos homenaxeados. Desta volta tedes á vosa disposición os arquivos PDF de: Castelao, Eduardo Pondal, Francisco Añón e Curros Enríquez.

Cartaz en homenaxe a Castelao (1964). Texto: Marta Dacosta. Deseño: Javier P. López.

Cartaz en homenaxe a Eduardo Pondal (1965). Texto: Manuel Forcadela. Deseño: M. Agra Bermejo.

Cartaz en homenaxe a Francisco Anón (1966). Texto: Gonzalo Navaza. Deseño: Segundo Fdez.

Cartaz en homenaxe a Curros Enríquez (1967). Texto: Luis G. Tosar. Deseño: Raquel Boo.

Xosé Luis Regueira defende a achega do galego á identidade social ao ingresar na RAG

/en /

O novo membro da Real Academia Galega (RAG), Xosé Luis Regueira, defendeu “a influencia” do galego no proceso de creación da “identidade social” de Galicia afirmou que a lingua “é o repositorio de coñecemento” e “a cifra da historia dun pobo”.

Manifestouno na sesión plenaria da Real Academia Galega celebrada con motivo do seu ingreso e na que participaron autoridades como o secretario xeral de Cultura, Anxo Lorenzo; o secretario xeral de Política Lingüística, Valentín García; o Fiscal Xefe do Tribunal Superior de Xustiza de Galicia (TSXG), Carlos Varela; ou os reitores da Universidade de Santiago de Compostela (USC) e da Coruña (UDC), Juan Casares Long e Xosé Luis Armesto, respectivamente.

O encargado de abrir a sesión foi o presidente da RAG, Xosé Luis Méndez Ferrín, quen deu a palabra ao secretario, Xosé Luis Axeitos, para que dese lectura á certificación do acordo no que se determinou a celebración da sesión.

No seu discurso de ingreso, titulado ‘Oralidades: reflexións sobre a lingua falada non século XXI’, o novo académico recoñeceu a lingua galega como “algo máis que un código de comunicación ou que un instrumento” e defendeu que o galego “configura de xeito decisivo a identidade social” dos galegos e “mesmo a súa identidade como individuos”.

REPOSITORIO DE COÑECEMENTO

“A lingua é o repositorio de coñecemento e a cifra da historia dun pobo, e nela quedaron gravadas a lume as vicisitudes maiores da nosa historia, dende a romanización ás pegadas dos habitantes dos castros”, asegurou Regueira.

Así mesmo, desexou que a Real Academia Galega “non perda os fíos” coa “oralidad primeira”. “Esa é a lingua que nos fai existir, que nos constrúe como poboo e como nación con voz propia no mundo”, argumentou.

Xosé Luis Regueira é profesor da Facultade de Filoloxía da USC e destaca como investigador no ámbito dos estudios fonéticos, gramaticais e onomásticos. Ademais, forma parte do Instituto dá Lingua Galega e é membro da International Phonetics Association e da Asociación Internacional de Estudos Galegos, entre outras.

Fonte: GaliciaHoxe

Cincuenta carteis para 50 anos

/en /

Nesta iniciativa súmanse os esforzos de diferentes estamentos da cultura galega co obxectivo de rememorar, desde unha óptica actual, as cincuenta edicións do Día das Letras.

A comisión que promoveu a inciativa diante da porta da Real Academia Galega. De esquerda a dereita: Marcos Dopico, presidente da Asociación Galega de Deseñadores; Xosé Salgado e Pepe Barro, de Grupo Revisión Deseño; Jacobo Bermejo, presidente da Asociación de Empresarios de Artes Gráficas de Galicia; Xosé Luís Axeitos, secretario da Academia; Xosé Luís Méndez Ferrín, presidente da Academia; Cesáreo Sánchez Iglesias, presidente da Asociación de Escritores/as en Lingua Galega e Manuel Bragado, presidente da Asociación de Editores.

O caderno, de 56 páxinas, foi publicado o 17 de maio polo xornal Faro de Vigo de xeito gratuíto. Conta, ademais, cunha edición adicional de mil exemplares, a cargo da Asociación Galega de Editores, que será repartida por colexios e bibliotecas de todo o país. No caderno faise un percorrido por cada unha das figuras homenaxeadas ao longo destes cincuenta anos de Día das Letras a través dunha serie de 50 carteis realizados por cadanseu deseñador. En cada cartel aparece tamén un breve texto autoría dun escritor galego actual, quer da xeración máis veterana, como Manuel Álvarez Torneiro e María do Carme Kruckenberg, quer da máis nova, como María Reimóndez ou Daniel Costas. O caderno inclúe o manifesto titulado “As letras que nos fixeron”, no que se pode ler: “As palabras e as imaxes son os lugares da cultura, esa é a masa que nos une”.

No proxecto participaron once entidades e asociacións reunidas arredor da causa comunal da defensa e dignificación da nosa lingua e cultura propias que nomeamos a continuación: Real Academia Galega, Asociación Galega de Deseñadores, Asociación de Escritoras/es en Lingua Galega, Asociación de Empresarios de Artes Gráficas de Galicia, Torras Papel/Norte Papel, Asociación Galega de Editores, Federación de Libreiros de Galicia, Asociación Profesional de Bibliotecarios Municipais de Galicia, ANABAD – Galicia, Faro de Vigo e a Xunta de Galicia.

Nos seguintes links poderedes descargar os arquivos PDF da primeira e último homenaxeado: Rosalía de Castro e Valentín Paz-Andrade.

Cartaz en homenaxe a Rosalía (1963). Texto: Teresa Moure. Deseño: Danivx/Daniel Costas

Cartaz en homenaxe a Valentín Paz-Andrade (2012). Texto: Tucho Calvo. Deseño: Xosé Lois Vázquez

Fonte: Real Academia Galega

O Muncyt abre as súas portas este venres con entrada gratuíta no mes de xuño

/en /

O Museo Nacional de Ciencia e Tecnoloxía (Muncyt), abrirá as súas portas este venres, día 1, de forma oficial, tras a súa inauguración polos Príncipes de Asturias o pasado día 4 de maio, e dunha xornada de portas abertas durante o Día da Ciencia na Rúa, na que recibiu a 3.250 visitantes. A entrada durante todo o mes de xuño será gratuíta, segundo informa nun comunicado.

Por outra banda, as visitas que se realizaron de martes a venres durante o mes de maio permitiron que coñezan o museo un total de 1.495 persoas. Entre elas, 880 escolares de 28 centros docentes da provincia de A Coruña, acompañados polos seus profesores; 322 doutros centros educativos; e 293 visitantes en grupos de adultos.

O Prisma de Cristal –cedido pola Deputación Provincial de A Coruña– está a resultar un dos atractivos do Muncyt, “e os visitantes gaban sobre todo a grandeza dos seus espazos interiores”, sinalan os seus responsables.

Ademais dos grupos de estudantes de ensino primario, secundaria e bacharelato, durante este mes recibíronse visitas de grupos de residencias de anciáns, profesores de tecnoloxía, asociacións de amas de casa, a escola de pilotos, a asociación de xornalistas científicos, directores de centros docentes, e grupos universitarios.

SALAS MÁIS VALORADAS

Os espazos máis valorados polo público son o ‘Jumbo Lope de Vega’, os robots e a exposición ‘QWERTY, a evolución dunha especie tecnolóxica’ que recolle a evolución do teclado QWERTY dende as súas orixes nas máquinas de escribir ata as tablets.

O día da apertura da sede coruñesa do Muncyt coincide, cos 27 anos da inauguración da Casa das Ciencias, primeiro museo científico interactivo de titularidad pública en España.

Durante todo o mes de xuño a entrada ao Museo Nacional será gratuíta, e con horario de martes a venres, de 10.00 a 17.00 horas, e sábados, domingos e festivos, de 11.00 a 15.00 horas. A partir do día primeiro de xullo comezará o horario de verán e entrará en vigor a orde de prezos.

Fonte: GaliciaHoxe

As diferencias económicas e sociais evidéncianse no consumo de medios

/en /

En Galicia, como en calquera sociedade, as diferencias económicas e sociais evidéncianse no consumo de medios. Cabeceiras, emisoras e canles de televisión amosan a través das series estatísticas do Estudo Xeral de Medios, procesadas pola consultora Avante Medios, as preferencias dos grupos sociais e económicos do país á hora de consumir información e entretemento. E hai datos moi interesantes.

Unha análise do consumo da prensa amosa un primeiro detalle de interese: a clase alta de Galicia parece manifestar un especial interese polos medios editados en Madrid. Ao redor do 25% dos lectores de El País e El Mundo en Galicia pertencen á considerada clase alta. É de salientar como os medios de capital galego son lidos por un espectro social máis amplo, no que se incrementa a clase media baixa e a baixa conforme os diarios teñen base nas provincias do interior de Galicia, como El Progreso e La Región. Os xornais deportivos son os que teñen unha base social de lectura de menor poder económico.

Na radio, mentres a clase alta galega parece decantarse por Radio Nacional de España e Onda Cero, as clases baixas e media-baixas escollen para informarse a Radio Galega e a COPE. No ámbito da radiofórmula, obsérvanse grandes diferencias entre Kiss FM e Cadena 40, Cadena 100 e Cadena Dial. Kiss FM consegue posicionarse exactamente como producto para un amplísimo espectro de clase media e clase media-alta. Pola contra, as outras radiofórmulas diversifican o seu espectro cara as áreas de menos poder adquisitivo, destacando Cadena Dial como a emisora con máis oíntes de clase baixa.

Aínda que o estudo non contempla a enorme diversificación canles que chegan a través das operadoras de telecomunicacións e a fragmentación da audiencia, a clase alta revélase como unha parte importante da audiencia dunha canle minoritaria, como La 2, e de La Sexta. A TVG, como se pode observar, a través das súas dúas canles, é a televisión hexemónica, cunha clara diferencia, con respecto ás outras, en acadar a clase baixa e media baixa.

Fonte: Culturagalega

O galego encóntrase entre as 30 linguas máis usadas na internet no mundo

/en /

Por número de falantes o galego ocupa o lugar 160 entre as 5.500 linguas do mundo, o lugar 23 entre as 150 linguas europeas e é a segunda lingua europea máis falada entre as non oficiais en ningún estado. O galego ten máis falantes que algunhas linguas oficiais europeas como eslovaco, esloveno, maltés, islandés e gaélico e, xunto con vasco e catalán, son as tres únicas linguas europeas non oficiais de estados que poden ser utilizadas nas institucións da Unión Europea.

O galego está ben asentado no mundo cultural en Galicia: 1980 editáronse en galego 187 títulos e en 2010, 2.500. Na actualidade é unha literatura recoñecida en todo o mundo e o volume de obras literarias galegas traducidas a outras linguas vai en aumento. Tamén, en galego, existe unha importante produción teatral e audiovisual.

Por outra parte, o galego é lingua de uso nas aplicacións máis utilizadas na rede: navegadores como Firefox, Chrome ou Explorer; os buscadores Google ou Bing; as redes sociais Facebook e Tuenti; os xestores de contidos WordPress ou Xoops. Tamén funcionan en galego distintos tradutores e aplicacións comerciais e de software libre.

O galego encóntrase entre as 30 linguas máis usadas na internet no mundo, por diante de linguas que o triplican ou quintuplican en número de falantes. No que atinxe á Wikipedia, atendendo á calidade, a Galipedia ocupa o posto número 36; segundo o número de artigos, o número 43 -tendo en conta que non se empregan robots para a edición, mentres outras linguas si o fan- e, por último, ocupa o posto 33, segundo o número de artigos por número de falantes.

Tamén é lingua regularizada no mundo político e no mundo educativo, xa que, segundo establece a lexislación, a metade das materias escolares son impartidas en lingua galega. A súa introdución no ensino promoveu unha edición cada vez maior de recursos e materiais didácticos e pedagóxicos en galego. Cómpre indicar que, na actualidade, o galego estúdase en máis de corenta universidades. A maior parte delas teñen lectores –licenciados en Filoloxía Galega ou en Tradución e Interpretación- asentados en departamentos coñecidos como Centro de Estudos Galegos, que imparten materias de lingua e cultura galegas adaptadas ás necesidades do alumnado de cada universidade (gramática, cursos de conversa, lingua e civilización, literatura etc.). Existen Centros de Estudos Galegos en universidades de Alemaña, Arxentina, Brasil, Chile, Croacia, España, EEUU, Finlandia, Francia, Hungría, Italia, Irlanda, Polonia, Portugal, Reino Unido ou Rusia. Moitos estudantes destes e doutros países asisten durante o verán aos Cursos de Lingua Galega para Estranxeiros que se imparten nas tres universidades galegas.

Aínda que non plenamente normalizado, o galego está moi presente nas administracións locais e autonómica e é a lingua máis empregada nestes eidos.
Onde o galego non ten unha presenza maioritaria é no mundo empresarial, nos medios de comunicación privados, no mundo relixioso e no campo xurídico, ámbitos nos que os prexuízos ideolóxicos en contra do uso do galego aínda están moi presentes.

Se ben as últimas estatísticas indican que o uso do galego descendeu moito entre a xente nova e urbana –debido á perda de transmisión familiar e á insuficiencia das medidas normalizadoras-, o galego aínda segue a ser a lingua habitual do 40% dos habitantes de Galicia, mentres que outro 35% usa indistintamente galego e castelán en función das circunstancias. As estatísticas tamén indican que o 98% dos galegos entende o galego sen dificultade, isto é; ten un coñecemento pasivo que se podería activar se se introducisen medidas claras que favorecesen o seu uso. Nos territorios exteriores de lingua galega, o uso do noso idioma abala entre o 35 % de uso no occidente de León e un 75-90 % no resto das zonas (Asturias, Zamora e Cáceres).

Á parte de todo isto, o galego é intercomprensible oralmente e por escrito co portugués, por iso os galegofalantes teñen un acceso moi doado a 250 millóns de persoas que se expresan en portugués, a sexta lingua máis falada no mundo. Co galego podemos percorrer territorios lusófonos como Portugal, Brasil, Angola, Mozambique, Guinea-Bissau, Cabo Verde, Timor Leste, Macau-China… entendendo e facéndonos entender sen problemas.

Malia todo este dinamismo e vitalidade, e as vantaxes internacionais da intercomprensión co portugués, o galego ten un serio problema porque aínda non deu contido a perda de falantes ocasionada por históricas políticas de desprestixio e prexuízos sociais. As iniciativas normalizadoras non lograron a erradicación deses prexuízos e dos medos aos usos públicos da lingua.

Fonte: RAG

A RAG pon na rede a publicación dos 50 anos do Día das Letras

/en /

Todas as letras do Día das Letras Galegas, o libro co que a Real Academia conmemora os 50 anos desta celebración da literatura galega, está xa dispoñible na rede. A RAG colgaba no seu web esta mañá a publicación íntegra, na que medio cento de académicos repasan cadansúa figura das que teñen sido homenaxeadas neste día.

Descargar Todas as letras do Día das Letras Galegas

Fonte: Culturagalega

puntoGAL presenta mañá a candidatura dun dominio para a lingua e cultura galegas

/en /

Cunha pequena xornada de presentación, a asociación puntoGAL presentará hoxe martes ás 12 horas o “puntoGAL”, a candidatura dun dominio de Internet para a lingua e cultura galegas. No acto, tras a inauguración a cargo de Mar Pereira e Valentín García, explicarase a campaña a cargo de Manuel González, presidente da Asociación Puntogal e membro da RAG. Logo coñeceranse os resultados dun precedente como é o dominio .cat, a cargo de Jordi Iparraguire, director da Fundació puntCAT e haberá un coloquio no que participarán Manuel Bragado, presidente da Asociación de Editores, Manuel Gago, director de culturagalega.org, Víctor López, presidente da Asociación Galega de empresas de Internet e Marcus Fernández, webmaster de Código Cero. A entrada é libre.

· 12:00 Inauguración a cargo da directora da Axencia para a Modernización Tecnolóxica de Galicia (AMTEGA), Mar Pereira.
· 12:10 Intervención do secretario xeral de Política Lingüística, Valentín García.
· 12:20 Presentación a cargo de Manuel González González, presidente da Asociación Puntogal e membro da Real Academia Galega.

Fonte: Culturagalega

A cultura italiana na Feira do Libro de Madrid

/en /

A Feira do Libro de Madrid está facendo posible achegarse á cultura clásica e contemporánea de Italia mediante unha chea de de actividades culturais organizadas por entidades e institucións italianas e españolas e que ofrecen un percorrido polas obras e temas máis candentes e actuais dese país.

Inaugura o programa o escritor e ensaista Claudio Magris. Tamén participarán escritores representativos das últimas tendencias literarias, segundo a información facilitada pola organización feiral, como o grupo que promove  a nova novela  italiana de xénero épico, o colectivo Wu Ming, os mestres do  giallo ( policíaco italiano) e as poetisas que están a renovar a linguaxe poética en Italia.

O programa tamén  ofrece a oportunidade de volver a ler aos autores do Novecento italiano, como Luigi Pirandello, Italo Calvino, Leonardo Sciascia, ademais de celebrar o centenario do nacemento de Elsa Morante. No Pavillón Infantil e Xuvenil haberá un espazo para a producción editorial italiana onde se poderán coñecer autores- as e obras para os lectores máis novos.

A Embaixada de  Italia en España e o Instituto Italiano de Cultura de Madrid  participarán na organización do programa de encontros a nivel político e cultural.

Fonte: AGE