O número de expedientes sancionadores tramitados na Confederación Hidrográfica Miño-Sil por verteduras non autorizadas case se triplicaron en dous anos, ao pasar dos 86 en 2009 a 223 en 2011, o que supón un incremento do 159,3%, segundo os datos facilitados polo organismo de conca a Europa Press.
O presidente da confederación, Francisco Marín Muñoz, fai un chamamento á cooperación institucional entre administracións -estatal, autonómica e local- para frear esta problemática, que nun 40% atribúe a concellos, nun 30% a industrias e nun 25% a particulares.
Nunha entrevista concedida a Europa Press, Marín Muñoz recoñece que a calidade das augas dos ríos galegos é «mellorable», aínda que «non é mala», pero admite que «sempre que aparece unha vertedura» a nota que corresponde neste apartado é de «suspenso».
A este respecto, a Confederación Hidrográfica Miño-Sil -creada por Real Decreto en 2008, cando se dividiu a confederación hidrográfica do norte na do Miño-Sil e a do Cantábrico- ten no punto de mira a ríos como o Barbaña e o tramo urbano do Miño ao seu paso pola cidade de Ourense.
VERTEDURAS NON AUTORIZADAS
Segundo as cifras que manexa o organismo, os expedientes sancionadores por verteduras non autorizadas experimentaron o maior aumento entre os anos 2009 e 2010, do 104,65%, desde os 86 aos 176 expedientes incoados. De 2010 a 2011 a subida foi do 26,7%, ata os 223 expedientes.
No que se refire á porcentaxe de resolución dos expedientes, este foi menor en 2010 (do 56,25%, ao resolverse 99 dos 176 documentos abertos nese ano) que en 2009 (cando fora do 63,95%, ao solucionarse 55 das 86 incoacións).
Aínda que hai que ter en conta que as resolucións poden corresponderse con expedientes iniciados en anos anteriores, a taxa mellorou ao peche do pasado ano, cando terminaron resoltos 172 dos 223 expedientes abertos entón (o que representa un 77,13% dos daquel exercicio).
En 2011, 208 dos 223 expedientes sancionadores tramitados na confederación por verteduras non autorizadas foron de carácter leve (93,27%), un total de 14 tiveron a característica de menos grave (6,28%) e un contabilizouse como grave (0,45%).
Esta clasificación contrasta coa dos dous anos anteriores, cando o número de expedientes graves por verteduras non autorizadas foi de sete (en 2010) e cinco (en 2009) e chegouse a rexistrar un moi grave (en 2009).
OUTRAS INFRACCIÓNS
En canto aos expedientes sancionadores por infraccións doutro tipo, o organismo de conca incoou un total de 278 en 2009 (270 de carácter leve, cinco menos grave e tres graves) e resolveu 263 (241 leves, 12 menos graves e 10 graves).
Entre ese ano e o seguinte, 2010, a apertura de sancións por infraccións diferentes ás verteduras -por exemplo, tallas e construcións de pozos non autorizadas pola confederación hidrográfica- reduciuse nun 10,43%, ata os 249 -238 leves, oito menos grave e tres graves-. Pero en 2011 subiu un 26,9% en taxa interanual, ata os 316 expedientes -300 leves, 10 menos graves e seis graves-.
Ao peche do pasado ano resolvéronse 269 expedientes por este tipo de infraccións -56 leves, 12 menos graves e un grave- e ao finalizar 2010 a resolución ascendía a 265 documentos incoados -249 leves, 12 menos graves e catro graves-.
MELLORAR A CALIDADE DA AUGA
«A calidade das augas dos ríos galegos non é mala, pero iso non quere dicir que non sexa mellorable», apunta o presidente da Confederación Hidrográfica Miño-Sil, que se refire «sobre todo» a «determinados puntos que necesitan unha mellor xestión e ata apoio para mellorar as estacións depuradoras de tal xeito que as verteduras non cheguen ao río».
Neste sentido, insta ás distintas administracións a colaborar «para corrixir estas verteduras». «O noso obxectivo é mellorar a calidade das augas e o estado ecolóxico non só das augas senón tamén dos ríos», subliña.
Neste extremo, asume que «sempre que aparece unha vertedura» a nota correspondente é «é un suspenso» e anima a todas as instancias, tanto públicas como privadas, a fixarse como obxectivo «que non apareza ningún».
Para Marín Muñoz, a sanción por verteduras, un elemento coercitivo e disuasorio, non se pode incrementar na actual conxuntura. «Non creo que sexa o momento de endurecer as sancións», destaca, e, a continuación, insiste na procura de colaboración para erradicar os que son «recorrentes».
A solución, ao seu xuízo, pasa por «pór en marcha determinadas instalacións como os bombeos de augas residuais». Na capital das Burgas, por exemplo, «a nova estación de bombeo seguramente vai impedir que cando chova prodúzanse tantas verteduras ao río Miño», pois se construíu co propósito de multiplicar a capacidade actual de bombeo.
RECORTES
Preguntado pola afección dos recortes en obras hidráulicas e conservación dos ríos, na mesma entrevista a Europa Press, o recentemente nomeado presidente da confederación hidrográfica admite que «o escenario económico afecta a calquera tipo de actuación» da administración pero compromete «seguir facendo un esforzo para ir acometendo» infraestruturas «que estaban planificadas».
Trátase da estación depuradora de Ourense, os colectores da N-6 de Lugo, outros en Ferrol e o emisario mariño e a acometida eléctrica de Vigo. Todas elas deben estar rematadas antes do 31 de decembro de 2015, pois dependen de fondos Feder da Unión Europea (UE), aínda que Marín Muñoz apunta: «Oxalá se terminen antes».
SECA
Tamén acerca da incidencia da seca na comunidade, o responsable do organismo sinala que «as últimas choivas viñeron a paliar bastante» o baixo nivel dos ríos dentro da demarcación, sobre todo, naqueles puntos en que Miño-Sil fornece auga de encoro -que é en Ponferrada-.
Nin para regadío nin para abastecemento prevé que vaia ser preciso adoptar restricións en 2012, pero, «dentro das competencias» do Goberno autonómico afirma «non atreverse a dar a súa opinión», pois o panorama pode ser outro.
«Esperemos que a climatoloxía sexa benevolente e que Galicia non sufra este período de seca que padeceu, para que se recuperen os encoros e os acuíferos», reflexiona.
INUNDACIÓNS
Miño-Sil ten localizadas 24 áreas con perigo de inundacións e é «consciente» de que houbo «desmáns» urbanísticos ao longo dos anos que agravaron este risco. En concreto, sinala as zonas de Limia, o río Cabe en Monforte e Sarria, en Lugo.
En calquera caso, «hoxe, calquera plan urbanístico de calquera concello está condicionado pola tramitación de zonas inundables», explica.
A confederación debe informar devandito proxecto como requisito para a obtención dunha licenza. Recae entón sobre a corporación local a responsabilidade de elaborar un plan de encanamento para corrixir a inundabilidad do espazo en cuestión.
OBRAS DE IBERDROLA NO SIL
Para rematar, sobre a construción dunha nova central de Iberdrola no Canón do Sil ?no encoro de Santo Estevo?, o presidente da confederación informa de que están «moi avanzadas».
A central é subterránea «co que non hai ningún tipo de impacto visual» e, a pesar de que en 2010 a actuación «si afectou bastante á canle» do río -o que provocou o malestar de ecoloxistas-, na actualidade, «no que afecta ao dominio público hidráulico», as obras están «moi avanzadas», indica Marín Muñoz.
Fonte: El Correo Gallego
