Concretar o programa de garantía financeira para que as pequenas e medianas empresas teñan acceso a liquidez para os seus proxectos; incorporar moda e gastronomía na definición de industria cultural… estas son algunhas das propostas que representantes da cultura trasladaron a dous eurodeputados nunha xornada organizada pola oficina en España do Parlamento Europeo. As súas conclusións farán parte do debate parlamentario que arrinca hoxe en Bruxelas e de cuxo resultado dependerán as políticas culturais europeas de 2014 a 2020.

Non é unha cuestión baladí, Europa Creativa é o nome do proxecto que fixará os principios, obxectivos e accións dos vindeiros sete anos de políticas culturais. Os seus cálculos estiman que axudará a 300.000 artistas, a distribuír 1.000 filmes e traducir 5.500 libros. Por iso, a oficina do Parlamento Europeo en España convocou en Cuenca (4-5 de outubre) aos representantes de institucións, entidades e axentes culturais a que achegaran as súas propostas para o debate parlamentario que rematará coa aprobación do texto o vindeiro 27 de novembro. Os eurodeputados Santiago Fisas (PPE) e Emilio Menéndez del Valle (S&D) foron os encargados de explicar e recoller as premisas dun centenar de creadores e xestores culturais, que defenderán no trámite parlamentario que comeza hoxe (15:00 horas e pode seguirse en directo a través do web). Canda eles tamén estaba a directora xeral de Políticas e Industrias Culturais e do Libro da Secretaría de Estado de Cultura, Teresa Lizaranzu, para representar a opinión do goberno.

Crear en Europa
Son varias as novidades que Europa Creativa achega sobre a actual política cultural. A primeira, un interese do actual presidente da Comisión Europea, Durao Barroso de simplificar o programa cultural. “No fondo trátase dun proxecto que agrupa baixo a denominación de Europa Creativa os programas actuais xa existentes: o Cultura e o MEDIA, máis a creación dun mecanismo de garantía financiera” explicou o socialista Emilio Menéndez del Valle.

Un informe (do ano 2008) máis o Libro Verde das Industrias Culturais e Creativas (2010) radiografaron a realidade cultural e sustentan a base do que agora se presenta. Neses estudos previos constatouse que o tecido empresarial do sector cultural son micropemes e pemes, que teñen serias dificultades de acceder ao crédito, polo que o fondo de garantía que pretende crear a Unión Europea para solventar este problema, foi moi ben recibido por todos os presentes. “Resulta vital” afirmou Primitivo Rodríguez, Presidente da Federación de Entidades de Empresarios de Cine de España ao tempo que pedía aclarar a capacidade do estado na instrumentación de cada política. Canda el, numerosos representantes do sector quixeron coñecer máis en detalle sobre este proxecto que contará cun financiamento de 200 millóns. “Isto é o que lle imos solicitar á Comisión, porque a proposta resulta moi vaga e inconcreta” explicou Santiago Fisas, que deu leccións de coñecer moi ben ao sector cultural, tralo seu paso como conselleiro de Cultura da Comunidade de Madrid.

Tamén se esixiron máis concrecións sobre o criterio de reparto dos 1.801 millóns de Euros que se solicitan para o programa. É un 37% máis que o que se vén orzamentando actualmente. “Cómpre lembrar que é unha cifra para sete anos e para todos os estados membros, co que a cifra non é tan suculenta” lembrou Fisas. Con todo, a cifra tampouco é segura porque aínda que a cultura só representa un 1.08% do total do orzamento europeo, Gran Bretaña, Holanda e Alemaña opóñense a este incremento. “De non producirse o aumento, asevera Fisas, sería unha mala noticia porque ao crearse o fondo de garantía financeira, acabaría por reducirse a contía actual que se destina a cada programa”.

Ademais, outro sentir común entre os presentes estaba na orientación última do programa. Malia que o sector cultural supón o 4.5% do PIB europeo e emprega de xeito directo a 8,5 millóns de persoas, os asistentes ao seminario pediron que non se motive unicamente por cuestións mercantís. Houbo discrepancia nesta cuestión, aínda que predominou o interese de que a cultura se mida por criterios estritamente cualitativos e non só os cuantitativos.

“Falamos de símbolos” apuntalou o deseñador Modesto Lomba que acudiu a xornada como presidente da Asociación de Moda de España e lembrou que “a moda nace en Europa como unha das nosas industrias e, ante tanta deslocalización cómpre apoiar o I+D”. Canda el, unha investigadora solicitou tamén que se incorporase a gastronomía como parte do patrimonio europeo. Son axustes da definición do que é unha industria cultural que haberá que incorporar ao texto que a Comisión Europea remite agora ao Parlamento.

O audiovisual
O audiovisual, sector maioritario presente no seminario organizado en Cuenca, levará o peso específico do programa Europa Creativa, cun orzamento de 900 millóns de euros. Non en van, o programa cuxa ponente á a socialista italiana Silvia Costa considera que fomentará a distribución dun total de 1.000 películas. O programa MEDIA goza de moi boa reputación tal e como constataron alí directores, produtores e distribuidores que solicitaron a súa continuidade. Algo que ratificaron os dous eurodeputados que aseguraron o mantemento das oficinas e as antenas Media en España. Nesa liña tamén intervíu Joan AntónGonzález presidente de Proa,asociación de Productores Audiovisuales Federados que alertou da importancia de “manter as axudas a desenvolvemento, como unha parte fundamental do sector audiovisual”.Fernando Lara, Presidente da Federación de Entidades de Empresarios de Cine de España, foi un paso máis alá ao incluír no proceso de financiamento das producións audiovisuais as televisión para poder difundir eses proxectos.

A incorporación de mecanismos de revisión dos programas a medio prazo; a creación dunha base de datos de festivais e artistas para poder incrementar a exportación e colaboración; a referencia do creador e definir fórmulas de achegamento e fidelización dos públicos completaron as conclusións dun programa cuxos pasos definitivos arrincan hoxe.

Fonte: Culturagalega