Entradas

De como costume de Chisco e Maribel de mirar paxaros derivou en “andar ás crebas” e deu lugar a este fermoso libro

/en , , /

As Crebas. Outro xeito de andar ao mar (2014), Francisco Fernández Naval e Maribel Longueira. Baía Edicións

Despois deste longo inverno de temporais continuos, a chegada do bo tempo permitiranos descubrir polas praias galegas multitude de obxectos que deitou o mar, auténticas xoias de fascinación e  misterio. Falamos das Crebas (ou quebras) definidas, para quen descoñeza o termo,  así no diccionario da RAG: Restos de naufraxios ou cargas dos barcos que o mar arrastra ata a costa.

Neste libro, Francisco Fernández Naval e Maribel Longueira recollen e harmonizan o material de análise e estudo que foron xestando en diversos foros e proxectos desde que descubriran a palabra crebas das súas veciñas de Sestelos, dando así nome a unha actividade que levaban anos practicando no concello de Carnota. E co descubrimento do termo fixéornse donos das crebas -como dicía  Cunqueiro- e desdencadeuse a marea de estudo, análise e creatividade que deu lugar a algunha proposta científica sorprendente reflectida neste libro, que recomendamos.

Todo neste proxecto é fascinación e descubrimento, pois como alega o autor no prólogo …”que fai alguén dunha provincai interior coma min, tentando explicar e interpretar algo tan oceánico? Cando empecei a descrubir o mundo, cando aprendín o fermosa que pode ser a actividade de observar paxaros, alguén me dixo o importante que era aprender a ver e sempre, sempre, sentir. Quizais todo se reduce a iso, no bosque interior ou no aberto areal.” Fermoso!

Historia das mulleres galegas. Das marchas nómades á Marcha Mundial das Mulleres

/en , , /

Pepe Carreiro ofrécenos outra obra da, até o momento, triloxía da nosa Historia en pequenas doses concentradas; esta vez refereida a mulleres.

Co seu peculiar sarcasmo e rigor histórico, Pepe Carreiro fai un percorrido pola  historia das mulleres galegas, dun xeito resumido, como antes o fixera con Historia da Lingua e Historia de Galicia.

En breve nas mellores librarías.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Fonte: Baía Edicións

O Tribunal Superior dá un mes a Educación para cumprir a sentenza do galego

/en , , /

Considera que non se executou totalmente o fallo ao manterse a enquisa en infantil

O Tribunal Superior de Xustiza de Galicia recoñeceu, tras sendas demandas da Mesa pola Normalización e a CIG-Ensino, que a sentenza segue sen executarse totalmente, así que dá un prazo dun mes improrrogable á Xunta para que a execute. Pola contra o órgano xudicial non só poderá adoptar as medidas necesarias para que se cumpra, senón que poderá impor multas coercitivas. Tanto Anxo Louzao da CIG como Carlos Callón da Mesa advertiron que se trata dun decreto que está xa morto, polo que a única opción é derrogalo. O motivo do incumprimento é segundo as dúas entidades que se mantén a enquisa en infantil aos pais para decidir a lingua maioritaria na aula, aínda que Educación suprimiu o seu carácter vinculante tras a sentenza.

Fonte: La voz de Galicia

Lembramos outra noticia so respecto do 30 de novembro de 2012 aparacedida no mesmo xornal:

Outra sentencia xudicial anula a consulta do idioma aos pais

O Tribunal Superior estima parte do recurso da Real Academia

O Tribunal Superior de Xustiza de Galicia (TSXG) ditou unha nova sentenza sobre o decreto do plurilingüismo practicamente nos mesmos termos que os tres ditames xa coñecidos. A Real Academia Galega é outra das entidades que presentaron recurso contra esta norma aprobada polo PP, e o TSXG estima parte da demanda, anulando os mesmos artigos, o 5.2 e o 12.3. O primeiro deles refírese á consulta vinculante aos pais de nenos en educación infantil sobre a lingua a usar na aula, e o fallo responde cos mesmos argumentos, esgrimindo que trasladar esta potestade aos pais vulnera a configuración do dereito fundamental da educación.

O segundo artigo que anula o TSXG é o 12.3, que permite ao alumno usar a lingua oficial que prefira. Neste caso, o tribunal xa alude ás sentenzas recentes do 21 de novembro para reiterar os mesmos argumentos e invalidar o artigo. Primeiro, porque segundo a Lei de Normalización o galego debe ser con carácter xeral o vehículo de comunicación no ensino non universitario. Se o alumno usa a lingua que queira, e máis aínda o castelán en materias que se imparten en castelán, contradí esta lexislación.

Segundo, porque a lingua non está condicionada á libre elección do interesado; e terceiro, porque resulta contrario ao fomento do uso progresivo do galego no ensino.

 

A RAG estuda o fallo

A Real Academia Galega recibiu na tarde de onte a sentenza e o seu propio presidente, Xosé Luís Méndez Ferrín, analizábaa tras coñecela. No entanto, explicou o secretario da institución, Xosé Luís Axeitos, farán unha valoración cando a estudaron con detalle, xa que a pesar de que o Tribunal Superior estima parte do recurso e anula dous dos artigos, «hai considerandos que poden ter unha certa importancia», explica Axeitos.

O fallo do TSXG é máis extenso que o que se deu a coñecer fai uns días, xa que a Real Academia incluíu na súa argumentario outras demandas. Unha delas é que esta entidade é un órgano asesor, empregando a expresión «funcións consultivas». Considera con todo o tribunal que estas funcións consultivas non deben entenderse como preceptivas e vinculantes, polo que «non cabe confundir conveniencia con obrigatoriedade en sentido xurídico, en relación co trámite de audiencia», explica.

A Xunta reitera o seu aval

A Consellería de Educación insistiu onte en que a cuarta sentenza sobre o decreto do plurilingüismo constata a legalidade de leste e apoia os principios inspiradores da norma. «Ademais -engaden- o fallo non anula a consulta aos pais, senón que só invalida o seu carácter vinculante».

Respecto dos motivos de impugnación de carácter formal, o tribunal ratifica o proceso que se seguiu para a súa aprobación ao considerar que non fan falta estudos previos. Tamén se desestiman as demandas que afectan aos principios nos que se fundamenta o decreto.

Á espera dunha decisión

Actualmente coñécense catro sentenzas sobre o decreto e as catro foron na mesma dirección. Son as ditadas por mor de denuncias da Real Academia Galega, Queremos Galego, CIG-Ensino e A Mesa pola Normalización. Faltan outras catro, cuxos ditames serán diferentes con bastante probabilidade. Non nos recursos presentados polos sindicatos CC.OO. e STEG, pero si nos de Galicia Bilingüe e a demanda conxunta da Asociación Galega para a Liberdade de Idioma e a Mesa pola Liberdade Lingüística.

Estes dous recursos camiñan noutra dirección, ao demandar que os nenos sexan escolarizados na súa lingua materna en infantil e incluso no primeiro ciclo de primaria, e non na que resulte maioritaria na aula. De feito, Gloria Lago, presidenta de Galicia Bilingüe, preparaba o recurso ante o Supremo ao non confiar no fallo do tribunal galego tras coñecer as sentenzas en contra da consulta vinculante aos pais. A Xunta esperará a ter todas as sentenzas «antes de tomar unha decisión ao respecto satisfactoria para todos os sectores implicados», afirma Educación.

A lingua materna predominante do alumnado será determinada polo centro educativo de acordo co resultado dunha pregunta que se efectuará aos pais, nais, titores/as ou representantes legais do alumno/a antes do comezo do curso escolar acerca da lingua materna do seu fillo ou filla.

En todas as áreas, materias ou módulos, agás nas sinaladas no parágrafo anterior e nas materias de lingua(s) estranxeira(s), o alumnado poderá utilizar nas manifestacións oral e escrita a lingua oficial da súa preferencia. Non obstante o anterior, procurarase que o alumnado utilice a lingua en que se imparte a área, materia ou módulo.

Fonte: La Voz de Galicia, 30 novembro 2013

Gústame o galego’ chega á Universidade de Santiago

/en , /

A campaña ‘ Gústame o galego’ chega a vindeira a semana á USC. Esta iniciativa que ao longo de catro días se achegará aos universitarios de Santiago e Lugo, é unha campaña xeral de fomento da lingua coa que se visibiliza o apoio individual de persoas ao proceso de normalización lingüística a través de fotografías con frases suxestivas sobre o uso do galego en diversos ámbitos e situacións cotiás.
A presentación de ‘Gústame o galego na USC’ celebrouse na Sala de Prensa do Colexio de Fonseca este xoves 12 da man do reitor Juan Casares e do director do Servizo de Normalización Lingüística da USC, Manuel Núñez Singala. Ademais, asistiron representantes das diversas asociacións estudantís que colaboran no desenvolvemento da campaña así como de diversas Comisións de Normalización Lingüística de centros colaboradoras.
Os/as universitarios/as que desexen sumarse a este campaña terán a oportunidade de facelo a través do photocall que se instalará en diversos puntos dos campus de Santiago e Lugo. En Compostela, as citas serán o luns 16 diante da Facultade de Psicoloxía; o martes 17, diante da Biblioteca Concepción Arenal; o mércores 18 diante de Ciencias Económicas; e finalmente o xoves 19 no Campus de Lugo, diante da Biblioteca Intercentros. O horario será de 10.00 a 13.00 horas e de 16.00 a 19.00 horas.
O obxectivo desta iniciativa que promove dende a súa orixe a Coordinadora de Traballadores/as de Normalización da Lingua é favorecer que persoas de todo tipo e de todas as idades se impliquen e posicionen a prol do fomento do galego en xeral e na USC en particular, así como provocar a reflexión sobre a necesidade de fomento do galego en distintos ámbitos e situacións e achegar tanto á espazos públicos como á rede e aos medios mensaxes favorables a prol da normalización lingüística en calquera ámbito facéndoas visibles a través de persoas concretas.
Quen se achegue a vindeira semana ao photocall instalado nos Campus, poderá deixar constancia das súas preferencias na utilización do galego de entre un total de 30 lemas xerais e dez máis específicos para apoiar a utilización do galego no espazo universitario. Algúns deste lemas son ‘Gústame...’:


1.         o galego na USC!
2.         que non abandones o galego ao chegares á universidade, aínda que eu non cho dea falado
3.         ter 😉 química en galego (e o resto dos graos, tamén!)
4.         como soa o galego do alumnado que vén doutros países
5.         biblioteca, aula informática, deporte, teatro, residencia… e USC.NOTAS en galego! =:-)
6.         as aulas, as asembleas, os seráns de biblioteca e os xoves de troula… na nosa lingua!
7.         aprender e ensinar en galego e que as clases sexan maXistrais!
8.         que me lembren dando clase en galego
9.         os exames e traballos en galego … e que sexan de matrícula de honra!
10.       poder pescudar, facer ciencia e divulgala no noso país e na nosa lingua

Fonte: Galiciahoxe.com

Baía Edicións segue a completar recursos educativos da Aula Virtual

/en , /

Co  inicio do curso escolar 2013-2014 petando á porta, Baía Edicións continúa a traballar nos recursos educativos virtuales na Aula Virtual e dando de alta a novas usuarias e usuarios. Calquera pode visualizalos, sen necesidade de rexistrarte, a índa que para usar algúns deles si se necesita pasar un sinxelo rexistro en  http://aulavirtual.baiaedicions.gal/

Como cada curso escolar, Baía Edicións apura a incorporación de novos recursos de utilidade nas aulas galegas. Neste curso 2013-2014 destacamos como novidade os referidos á materia de Lingua e Literatura Galega, de Economía e o referido ao Aproveitamento do cine para o ensino da Historia contemporánea, todo eles deseñados para Bacharelato.

Destacamos a variedade de contidos na nosa Aula Virtual, así podemos encontrar desde información sobre o contido do libro dunha materia determinada ao propio libro virtual, desde material complementario de ampliación e reforzo a propostas de actividiades, estas útlimas autocorrixibles ou para compartir na aula. Tamén se poderán ver ideas de  programacións de materias, solucións a exercizos propostos nos libros en papel, etc. Sempre coa finalidade de favorecer a diversidade nas propostas de achegamento a unha materia determinada, o que redundará nunha maior calidade da nosa oferta educativa.

Non busques nesta aula unha proposta unidireccional de traballo, nin a solución á aprendizaxe,  nin un deseño espectaular carente de contido, porque a Aula Virtual de Baía Edicións só pretende ser un lugar onde cada quen ten que elixir o que mellor se lle adapta á súa forma de ensinar e aprender.

Fonte: Baía Edicións

Xa está dispoñible a versión 3.6 de WordPress en galego

/en /

O popular xestor de contidos WordPress vén de estrear a súa versión 3.6, que xa está dispoñible en galego, e que supón unha interesante actualización para esta potente plataforma, que entre as súas novidades incorpora un novo tema predeterminado (Twenty Thirteen, que pon o foto no contido cun deseño colorido e dunha única columna), autogardado e bloqueo de entradas (cada 15 segundos garda as entradas que esteamos a redactar para non perder nada, frecuencia que reducirase ata os 2 minutos se detecta pouca actividade no ordenador), un reprodutor multimedia HTML integrado para poder incrustar audio e vídeo sen depender de servizos externos e un menú de edición máis doado de entender e usar. Tamén mellora a integración con Spotify, Rdio e SoundCloud.
A nova versión de WordPress tamén mellor os formatos de entrada, as revisións, o modo sen distraccións a pantalla completa e o fluxo editorial. É posible descargar WordPress 3.6 dende a súa páxina web, aínda que os usuarios que conten cunha versión anterior de WordPress poderán aplicar a actualización directamente dende o seu panel de control.

Fonte: Código Cero

Prolingua, nova estrutura e nova directiva

/en /

Naceu, hai xa tres anos, no medio da polémica polo decreto do plurilingüismo no ensino, como unha plataforma apartidaria de defensa da lingua. A pasada fin de semana, unha asemblea xeral aprobaba un novo rumbo para Prolingua. Cotas de socios, unha mínima estrutura comarcal e un programa de actividades ata 2015 pretenden fortalecer e darle continuidade este proxecto de defensa do galego.

Novo web, unha carta aberta aos partidos políticos con vistas ás vindeiras eleccións autonómicas e, o pasado sábado, unha asemblea xeral. A plataforma Prolingua tivo unha semana intensa, e continua cunha forte actividade a desenvolver os acordos que se tomaron nese encontro. Un dos novos membros da nova Cerna, a coordinadora sen cargos específicos que xestiona o traballo diario do colectivo é Alejandro Tobar. Segundo sinala que “é unha mudanza relativa de estratexia. Logo de tres anos de actividade fíxose unha asemblea para renovar a Cerna. A renovación é tamén relativa porque só mudou a metade, manténdose a outra metade. Tentouse, iso si, entrar xente máis ou menos moza, de entre 30 e 40 anos”. Con esta mudanza, recoñece, “pretendemos darlle un certo pulo ao colectivo, aínda que mantivemos actividade, no último semestre si que parara un pouco a nosa presenza”, sinala.

Estruturas
Entre as principais novidades da plataforma está o desenvolvemento dunha mínima estrutura comarcal, que quere facilitar a difusión de actividades por todo o país. Segundo explica Tobar, “non se trata de ter estruturas fixas en cada comarca, non temos esa capacidade. O que facemos é, a partir da rede de xente que colaborou nas presentacións de 55 mentiras sobre a lingua galega, contamos con estas persoas como responsables en cada zona e chamarémolos a eles para vindeiras actuacións”. En total serán entre 12 e 18 áreas territoriais, entre elas unha centrada na lingua na diáspora. Canda a esta inicial estruturación comarcal, o colectivo pon en marcha tamén grupos de traballo especializados en tres áreas: deporte, dereito e administración e mais comunicación e empresa.

Socios
Para alén destas modificacións internas, unha das maiores mudanzas da plataforma é a apertura á afiliación individual con cotas de socios, conformándose cunha estrutura de asociación. “O que temos agora é unha estrutura difusa, con moitos asinantes do manifesto e seareiros, pero non sabemos quen é socio ou non, estableceremos unhas cotas accesibles e con estes cartos veremos o que podemos facer”. Malia a estas mudanzas, a nova Cerna de Prolingua insiste no carácter non xerárquico e horizontal do colectivo.

Proxectos
Proxectos desde logo non faltan, a nova cerna propón un programa de acción ata 2015 que contempla cuestións como a colocación de postos de información en diferentes festas locais, a presentación dun informe anual de queixas ao Valedor do pobo, a elaboración dun documental sobre a evolución da política lingüística ou a convocatoria dunha “marcha pola lingua en Compostela na que os asistentes camiñen sen máis marca ca a da lingua” entre moitos outros. Segundo Tobar, “pensamos que manter xuntanzas é o xeito de o conseguir, imos ser moi activos con pequenos grupos de traballo buscando que a xente se galeguize”. O deporte será un dos primeiros ámbitos de acción, procurando, por exemplo, a galeguización de clubs de fútbol. Baixo esta perspectiva, Prolingua pretende elaborar informes sobre a situación do galego en diferentes áreas, amosando “as vantaxes e o valor engadido de utilizar o galego como lingua base”. Outro dos grandes proxectos, e seguindo o espírito divulgativo que guía boa parte das actuacións da plataforma será a edición dunha nova obra didáctica encol da lingua galega, na liña das 55 mentiras, tamén coordinada por Xosé Henrique Costas.

Cara aos partidos
A iniciar a xeira, a plataforma xa enviou aos partidos políticos unha carta na que reclama, entre outras cuestión, o coñecemento e o emprego público da nosa lingua por parte dos representantes electos, unha mudanza do decreto do plurilingüismo e no sistema de axudas a medios de comunicación , así diferentes iniciativas de promoción da lingua. “Facemos un chamado para un compromiso de mínimos sobre a lingua. Logo duns anos desastrosos a este nivel, queremos chegar a un consenso”, lembra Tobar. Lanzado o pasado día 14, aínda non houbo respostas sobre esta proposta, lanzada ao fío das vindeiras eleccións autonómicas.

Web
O novo web de Prolingua, pola súa banda, amosa un interese por documentar a situación do galego cun mapa no que se recollen parabéns e queixas encol da nosa lingua e no que o público pode engadir as súas experiencias. Canda a isto, novas, un observatorio sobre o emprego da nosa lingua en diferentes ámbitos ou a achega de documentos tipo redactados en galego son algúns dos contidos que presenta.

O panorama
En xeral, as novas propostas amosan a vontade de continuar cun traballo continuo e multisectorial a prol da lingua por parte desta organización. A busca de presenza en todo o territorio, o diálogo con todo tipo de sectores públicos e a intención dun traballo a varios anos supoñen un esforzo de consolidación que pretende deixarse sentir na situación da nosa lingua. Desde logo, a situación supón xa unha mudanza importante no panorama asociativo a prol da normalización, nun panorama ata no que ata o de agora destacaba a presenza da Mesa como principal referente. A seguir un dos eixes de Prolingua desde a súa creación, o carácter apartidario mantense con firmeza nesta nova xeira. “Temos un discurso creado bastante claro e imos tentar consolidalo. Somos un pouco a cara amable da lingua, non temos connotación política e non se nos pode por. Esta é unha plataforma apartidaria, e só iso xa é un paso a avanzar moi grande. Estamos abertos a colaborar con outras plataformas, a idea é crear discurso e logo ir facendo”, lembra Tobar.

Fonte: Culturagalega

O Concello non celebrará este ano a feira cultural ‘Achegarte’

/en /

O encontro cultural Achegarte, nacido na cidade da Coruña en 2009 como alternativa ao entón desaparecido Culturgal, non se celebrará este ano. “Non se vai a facer o Achegarte como tal,- explicou onte a concelleira de Cultura, Ana Fernández-, pero seguiremos organizando proxectos concretos e temáticos nos que haberá disciplinas similares”.

A concelleira nacionalista María Xosé Bravo remitiu o pasado luns unha pregunta ao Goberno municipal na que inquiría se tiñan pensado organizar unha nova edición de Achegarte, unha feira cultural que nas súas dúas edicións reuniu en Palexco a máis de 40.000 persoas co seu programa de música, animación, literatura e talleres.

Fonte: La Opinión

[nggallery id=2]

Literatura e ciencia (II)

/en /

Hai moitos anos –vintecinco xa- mentres facía algo que daquela me encantaba e que xa practicamente non fago nunca -remexer nos andeis dunha libraría- atopei un libro que abriu para min un filón inesgotable. Non só polo exemplar en si, senón pola colección á que pertencía e o que ela representou.

Aínda o teño comigo: Controversia sobre mentes y máquinas, da editorial Tusquets. Colección Metatemas, dirixida por Jorge Wagensberg. Contén unha escolma de ensaios sobre Intelixencia Artificial de senlleiros autores –Turing entre eles, o primeiriño- cos que eu alimentaría de aí en adiante un xeito diferente de facer preguntas sobre a nosa condición e natureza: o xeito cibernético, o enfoque do procesamento da información. Máis adiante engadiríalle á pescuda lecturas de sicoloxía cognitiva, lingüística e bioloxía, sen deixar nunca a omnipresente literatura, facendo ao meu xeito o percorrido que antes trazara un tal Brockman, do cal non tiña noticia aínda.

Pero volvamos ao libro Controversia sobre mentes y máquinas. Cuberta prateada, lixeiramente granulosa, e unhas 160 páxinas que me deron para roer semanas e para empezar a fornecer de estrutura ás matinacións sobre ese tema que revoaban había tempo pola miña cabeza. Algúns deses artigos lidos hoxe non soportan ben o paso do tempo, sobre todo polos avances efectuados en neurociencia, que propician outro enfoque non baseado na lóxica formal. Pero outros siguen suscitando preguntas non respostadas, e todos alentan no mesmo: preguntas esenciais sobre nós mesmos feitas dende o método de coñecemento científico.

En calquera caso, amais do libro, descubrira algo moito máis importante: a colección enteira, Metatemas. E con ela a constatación de que existía xente coma min que sen ser especialista nun área da ciencia quería entender na medida do posible o que nela se facía. E a descuberta de que había científicos de primeira liña –Schrödinger, Monod, Prigogine, esoutros que iría coñecendo- que puñan o seu traballo ao alcance de calquera que tivese unha formación básica e un interese verdadeiro en entender o que eles explicaban, os seus achados e as implicacións que tiñan.

Dei así co que axiña chamarían Terceira Cultura, síntese das clásicas Ciencias e Letras, especie de corpo calloso que une eses dous hemisferios en constante comunicación, por moito que teñan cadanseu lado no cráneo. Unha cultura interdisciplinar que busca achegas fóra do seu predio. En palabras de Brockman, que cuñou o termo: “A terceira cultura é unha nova filosofía natural, que desenvolve un novo conxunto de metáforas para describirmos a nós mesmos, as nosas mentes, o universo e todo o que sabemos del.”

Texto: Cristina Pavón

Ferrín pide aos deputados unha emenda para que o galego non sexa unha lingua de ”cuarta fila”

/en /

O presidente da Real Academia Galega (RAG), Xosé Luis Méndez Ferrín, pediu hoxe a todos os deputados galegos que apoien unha “emenda poderosa” contra os Orzamentos Xerais do Estado que deixe sen efecto o trato “discriminatorio” dos recortes do Ministerio de Cultura á lingua galega.

En declaracións aos medios de comunicación á saída dun acto institucional na Deputación de Lugo, Ferrín mostrouse moi crítico coa rebaixa do 62 % do Goberno central na súa asignación anual á institución, que só recibirá 380.000 euros, cando as entidades homólogas en Cataluña e o País Vasco disporán de máis de 700.000 euros porque o recorte non pasará do 23 %.

Nese sentido, o presidente da RAG lamentou que o galego sexa tratado como unha lingua de ”cuarta fila”.

“A primeira nestes orzamentos é o castelán, e ata se pode entender que así sexa. A segunda é o catalán, a terceira é o vasco e o galego é de cuarta fila. Así nos consideran e así se consideran moitos galegos a si mesmos, de cuarta fila”, queixouse o presidente da RAG.

Méndez Ferrín expresou o seu desexo de que no Congreso dos Deputados “haxa unha emenda poderosa, apoiada por unanimidade e co consenso de todos os deputados galegos, tanto do PP, como do PSOE e do BNG”, para que “consiga facer desaparecer estes números discriminatorios”.

“Non estamos en contra dos recortes. Estamos nunha época difícil e, se hai rebaixas, que as haxa para todos. Pero non para uns máis e outros menos”, apostilou Méndez Ferrín, para quen esta situación “non é aceptable” nin para os membros da academia nin “para ningún galego de ben”.

Fonte: Galiciaé